Page 66 - Giáo trình môn học Cấu tạo cơ thể
P. 66
- Cholesterol được tổng hợp chủ yếu ở gan, ruột, ngoài ra là ở thượng
thận, tinh hoàn, buồng trứng qua 4 giai đoạn: Tổng hợp acid mevalovic từ
acid acetic, biến acid mevalovic isopren hoạt hoá, biến đổi 6 isopren thành
squalen rồi biến squalen thành nhân steroid có 4 vòng.
7. Đặc điểm chuyển hoá lipid trong gan
- Quá trình thoái hoá lipid: Quá trình oxy hoá acid béo xảy ra mạnh mẽ
ở gan tạo ra các mẩu acetyl CoA. Một phần nhỏ acetyl CoA được đốt cháy
trong chu trình acid citric ở gan đến CO 2 và H 2O cung cấp năng lượng cho
hoạt động của gan, một phần acetyl CoA được gan sử dụng tổng hợp
cholesterol, acid mật. Phần lớn acetyl CoA được tế bào gan sử dụng để tổng
hợp thể cetonic. Thể cetonic sau khi tổng hợp ở gan được đưa vào máu và đến
các tổ chức khác. Ở các tổ chức này thể cetonic được chuyển trở lại acetyl
CoA để các tổ chức khác sử dụng, đặc biệt là não và thận. Như vậy, thể
cetonic là dạng vận chuyển acetyl CoA trong máu từ gan đến các tổ chức khác
và gan nhờ có hệ enzym hoạt động mạnh đã oxy hoá acid béo “hộ” các tổ
chức khác.
- Quá trình tổng hợp lipid:
Nhiều cơ quan và tổ chức trong cơ thể có tổng hợp lipid, đặc biệt là mô
mỡ có quá trình tổng hợp lipid mạnh. Tuy nhiên tổng hợp lipid ở gan có ý
nghĩa quan trọng. Sau khi lipid được hấp thu ở ruột dưới dạng các thành phần
cấu tạo như glycerol, acid béo (hoặc ở dạng những hạt nhũ tương rất nhỏ),
một phần nhỏ sẽ được tái tổng hợp lại thành lipid ở ruột và hầu hết được vận
chuyển về gan trước khi vận chuyển đến các tổ chức khác. Ngoài tổng hợp
các lipid trung tính, cholesterol gan còn tổng hợp rất nhiều các phospholipid,
là phân tử lipid có cực, giữ vai trò chính trong cấu tạo các lipoprotein huyết
thanh. Nhờ quá trình tổng hợp này gan đóng vai trò quan trọng trong việc vận
chuyển lipid trung tính, cholesterol ra khỏi gan, tránh ứ đọng mỡ ở gan.
-Khi chức năng gan bị suy giảm trong một số bệnh, quá trình tổng hợp
và vận chuyển lipid ra khỏi gan bị rối loạn có thể dẫn đến ứ đọng mỡ ở gan.
62
