Page 62 - Giáo trình môn học Cấu tạo cơ thể

4. Hấp thu lipid ở đường tiêu hóa.

Lipid được cung cấp qua thức ăn hầu hết là triglycerid có acid béo không

no hoặc mạch ngắn (10 carbon) dễ được tiêu hoá và hấp thu.

Sự tiêu hoá lipid bắt đầu thực sự ở hành tá tràng, lipase của hành tá tràng
và tuyến tuỵ cùng tác nhân nhũ tương hoá là mật, muối mật.

Sự thuỷ phân triglycerid là không hoàn toàn ở hành tá tràng nên tạo hỗn

hợp gồm: triglycerid, diglycerid, monoglycerid, acid béo, glycerol. Hỗn hợp

này được hấp thu qua ruột nhờ sự khuyếch tán và phosphoryl hoá. Glycerol và

acid béo chuỗi ngắn qua tĩnh mạch cửa tới gan; acid béo chuỗi dài được tổng
hợp thành triglycerid ở màng ruột, được vận chuyển đến gan dưới dạng hạt

lipoprotein là chylomicron.

Lipid tổng hợp ở gan được vận chuyển vào máu dưới dạng lipoprotein

tới các tổ chức: tới cơ để cung cấp năng lượng, mô mỡ để dự trữ.

5. Thoái hóa và tổng hợp triglycerid ở tế bào

5.1. Thoái hóa triglycerid.

Lipid bị thủy phân hoàn toàn tạo glycerol và acid béo. Sự thoái hóa lipid
bao gồm hai quá trình thoái hóa glycerol và acid béo.

5.2. Thoái hoá glycecol

Quá trình này xảy ra ở gan và một số mô. Mô mỡ không có

glycerolkinase.

CH OH CH OH CH OH CHO
2
2
ATP ADP NAD + NADHH + 2
CHOH CHOH C=O CHOH
Glycerolkinase Glycerolphotphat
CH 2 OH CH O P dehydrogenase CH O P CH O P
2
2
2
Dihydroxy Glyceraldehyd photphat
Glycerol Glycerol-3-phosphat acetonphotphat Thoai hoa theo con duong
duong phan
5.3. Thoái hoá acid béo bão hoà có số carbon chẵn
+ Hoạt hoá và vận chuyển acid béo vào ty thể

58