Page 61 - Giáo trình môn học Cấu tạo cơ thể
P. 61
thời gian ngắn ở huyết tương sau bữa ăn giàu chất béo, nên huyết tương có mầu
đục . Chức năng của CM là vận chuyên TG ngoại sinh đến gan.
- Lipoprotein tỷ trọng rất thấp (VLDL = very low density lipoprotein): tỷ
trọng 0,96 - 1.006, được tạo thành ở tế bào gan và là dạng vận chuyển TG nội
sinh - được tổng hợp ở gan vào hệ tuần hoàn VLDL chưá 65% TG, 20%
Cholesterol, 10% phospholipid và 5% protein. VLDL là yếu tố gây vữa xơ
động mạch. Apo của VLDL gồm ApoB-100, ApoC (I, II và III), apo E.
- Lipoprotein tỷ trọng trung gian (IDL = intermediate density lipoprotein),
còn gọi là VLDL tàn dư, là sản phẩm thoái hoá của VLDL. IDL có trong máu
tuần hoàn với số lượng nhỏ nhưng có thể tích luỹ khi có rối loạn.
- Lipprotein tỷ trọng thấp (LDL - low density lipoprotein): Là sản phẩm
thoái hoá của VLDL trong máu tuần hoàn, có tỷ trọng 1.109 - 1.063g/ml.
Thành phần có 10%TG, 50% cholesterol, 20% phospholipid và 20% protein.
Chức năng chính của LDL là vận chuyển phần lớn cholesterol từ máu tới các
mô để để sử dụng. LDL được gắn vào thụ thể đặc hiệu ở màng tế bào, rồi
được đưa vào trong tế bào. Nồng độ LDL trong huyết tương từ 3.38 đến 4.16
mmol/l. Apo chính là apoB.
- Lipoprotein tỷ trọng cao (HDL = high density lipoprotein) tỷ trọng
1.063 - 1.210 g/ml, được tổng hợp ở gan và giải phóng vào hệ tuần hoàn dưới
dạng HDL mới sinh, rồi chuyển thành HDL 3 -> HDL 2 nhờ xúc tác của
LCAT (lecithin cholesterol acyl transferase). Thành phần: TG 5%, cholesterol
20%, phospholipid 25% và protein 55%, chức năng chính của HDL là vận
chuyển trở về các phân tử cholesterol từ các mô ngoại vi đến gan và ở gan,
HDL là yếu tố bảo vệ chống vữa xơ động mạch. Ở người, HDL trong máu
tăng dần theo tuổi và sau dậy thì, hàm lượng HDL ở nữ cao hơn ở nam giới.
- Lipoprotein (a) = viết tắt là Lp (a): giống LDL nhưng có thêm một
glycoprotein đặc hiệu gọi là apo (a) và được nối với apB bằng một liên kết
disulfid, có khả năng glycosyl hoá cao.
Nồng độ Lp (a) trong huyết thanh liên quan đến sự phát triển của bệnh
mạch vành sớm, nhồi máu cơ tim và lên mạch máu não.
57
