Page 197 - Dược lý - Dược

của cơ thể để tạo glucose. Duy trì đáp ứng bình thường với stress và phản ứng trong các

trường hợp nguy hiểm mà cơ thể nhận thức được thông qua việc khởi động các đáp ứng

giao cảm đối với tác nhân gây stress. Glucocorticoid (GC) tự nhiên do vùng bó vỏ thượng

thận sản xuất ra gồm có 2 chất là Hydrocortison (Cortisol) và Cortison.
+ Androgen: chủ yếu thể hiện hoạt tính sinh lý sau khi chuyển thành testosteron và

dihydrotestosteron. Hoạt tính sinh dục của androgen vỏ thượng thận rất ít, chỉ rõ khi có sự

bài tiết gia tăng bệnh lý.

1.4.7. Hormon tuyến sinh dục

Androgen (testosteron) chính được tạo ra ở tinh hoàn, ngoài ra androgen còn được
tạo ra ở vỏ thượng thận, buồng trứng và rau thai.

Estrogen được tiết ra từ buồng trứng.

Progesteron được tiết ra ở hoàng thể và vỏ thượng thận

1.5. Chỉ định chung

Hormon thường được dùng trong các trường hợp sau:
Dùng thay thế hoặc bổ sung khi cơ thể thiếu hormon: ví dụ dùng hormon sinh dục

nữ cho phụ nữ cắt buồng trứng hoặc dùng các corticoid cho người thiểu năng tuyến vỏ

thượng thận...

Dùng đối kháng khi thừa hormon. Ví dụ: bệnh nhân bị ung thư tuyến tiền liệt phụ

thuộc hormon, có thể dùng estrogen để đối kháng.
Dùng chẩn đoán bệnh của tuyến nội tiết. Ví dụ: dùng dexamethason chẩn đoán hội

chứng Cushing.

Ngoài ra còn có các áp dụng khác tuỳ thuộc vào từng hormon cụ thể. Ví dụ: hormon

glucocorticoid dùng làm thuốc chống viêm, chống dị ứng và ức chế miễn dịch, hormon

androgen dùng làm thuốc tăng đồng hoá protid...
2. MỘT SỐ HORMON VÀ KHÁNG HORMON THƯỜNG DÙNG

2.1. ACTH (Adrenocorticotropic hormon)

2.1.1. Nguồn gốc và dược động học

Chiết từ thùy sau tuyến yên của động vật, dễ bị phân hủy ở đường tiêu hóa nên chỉ

dùng tiêm bắp và tĩnh mạch. Thời gian duy trì tác dụng là 6 giờ. Phối hợp với kẽm phosphat
có thể kéo dài thời gian tác dụng đến 24 giờ.

190