Page 73 - Hóa phân tích

Sai số hệ thống hay còn gọi là sai số xác định là loại sai số do những nguyên

nhân cố định gây ra, làm cho kết quả phân tích cao hơn giá trị thực (sai số hệ thống

dương) hoặc thấp hơn giá trị thật (sai số âm)

Sai số hệ thống phản ánh mức độ chính xác của phương pháp phân tích. Hầu

hết các sai số hệ thống có thể nhận biết được và loại trừ bằng số hiệu chỉnh nhờ

phân tích mẫu chuẩn hay loại trừ nguyên nhân gây ra sai số.

* Các nguyên nhân gây sai số hệ thống có thể là:

- Sai số do phương pháp hay qui trình phân tích như:

+ Đặc điểm phản ứng: Phản ứng hóa học không hoàn toàn, xảy ra phản ứng

phụ..

+ Do hóa chất, thuốc thử không đặc hiệu, hóa chất không ổn định, chỉ thị đổi

màu chưa đến điểm tương đương, do ion cản trở phép xác định ….

Sai số do phương pháp thường rất khó phát hiện và là nguyên nhân quan

trọng nhất gây nên sai số

- Sai số do dụng cụ như:

+ Thiết bị đo chưa được hiệu chỉnh hoặc do tái sử dụng lâu các linh kiện

giảm chất lượng. Vì vậy để phát hiện và loại trừ sai số này cần định kỳ kiểm tra và

hiệu chuẩn thiết bị

+ Dụng cụ thủy tinh đo thể tích như buret, pipet hoặc bình định mức, … có
thể tích sai so với thể tích ghi trên dụng cụ hoặc do sấy dụng dụ nóng, do nhiệt độ

thí nghiệm khác nhiệt độ lúc chuẩn hóa hay định cỡ dụng cụ, …
- Do xác định nồng độ dung dịch chuẩn độ sai

- Do người phân tích không có kỹ năng nghề nghiệp, thiếu kinh nghiệm phân
tích như mắt nhìn không chính xác, cẩu thả trong thực nghiệm, thiếu hiểu biết, sử

dụng khoảng nồng độ phân tích không phù hợp, dùng dung dịch chuẩn sai….

* Cách loại trừ sai số hệ thống:

- Tiến hành thí nghiệm với mẫu trắng:

63