Page 60 - Hóa phân tích

Ví dụ: Tính pH của dung dịch NaNO 2 biết pK a = 3,4; pK b = 4,76

1
pH  ( 14  pK  pK )  , 6 32
2 a b

3. Dung dịch đệm

3.1. Định nghĩa và thành phần của dung dịch đệm

“Dung dịch đệm là dung dịch có pH thay đổi không đáng kể khi thêm vào

đó một ít acid, base hay khi pha loãng chúng”

Thành phần của dung dịch đệm thường là:

- Dung dịch gồm một acid yếu và muối của nó với một base mạnh.

Ví dụ: CH 3COOH + CH 3COONa Đệm acetat

- Dung dịch gồm một base yếu và muối của nó với một acid mạnh:

Ví dụ:

NH 3 + NH 4Cl Đệm amoni

Một cách tổng quát trong hệ đệm có mặt đồng thời với một tương quan

đáng kể của hai dạng acid và base cuả một cặp acid-base liên hợp.

Nghĩa là trong dung dịch đệm luôn tồn tại cân bằng:

-
HA  H + A
+
Acid base liên hợp
+
- Khi thêm H vào dung dịch đệm thì cân bằng dịch sang chiều nghịch tạo HA.

Ngược lại khi thêm OH hay pha loãng , nồng độ H bị giảm xuống làm cân
-
+
+
bằng chuyển sang chiều thuận tạo H , do đó pH của hệ thay đổi không đáng kể.
3.2. pH của dung dịch đệm

+
HA  H + A -
acid liên hợp base liên hợp
    


HA
A
H
K a       KH  a .  

A
HA
 

A
pH  pK  lg  
a
HA
base 
Tổng quát: pH  pK  lg
a
acid 
(Phương trình Henderson-Hassellbalch)
51