Page 52 - Giáo trình môn học y học cổ truyền

- Ăn uống đồ ăn ít dầu mỡ, dễ tiêu, đảm bảo dinh dưỡng như: sữa, thịt nạc, tránh

các đồ ăn béo, cay nóng như thịt trâu bò, thịt dê, thịt chó, tôm... các đồ ăn táo

nhiệt, sống, lạnh...

- Người bệnh cảm phong hàn có thể dùng cháo có Tía tô, Sinh khương, hồ tiêu

để tán hàn; người bệnh cảm phong nhiệt có thể dùng cháo có Phòng phong,

tránh đồ cay nóng, đặc biệt kiêng ăn thịt gà (gà trống), cá tươi, tôm cua, thịt

chó...

- Ăn các đồ mát như: hoa quả tươi (chuối, lê, dưa hấu...),

- Cung cấp chất dinh dưỡng để bổ sung dưỡng chất

2.4.4. Ngăn ngừa biến chứng

- Người sốt cao kéo dài, chức năng tỳ vị kém có thể dẫn đến loét miệng lưỡi nên

động viên người bệnh vệ sinh miệng họng, dùng các loại dầu có nguồn gốc thực

vật bôi giữ ẩm cho môi miệng, với trường hợp có loét thì nên dùng các dung

dịch có Kim ngân, Liêu kiều để súc họng hoặc dùng thuốc bôi.

- Đảm bảo cho người bệnh đi ngoài bình thường, nếu có biểu hiện táo bón có thể

dùng Ma nhân, lá khoai lang, chuối, Tỳ bà...

- Những bệnh nhân nằm lâu cần chú ý phòng tránh loét.
- Chú ý theo dõi: nhiệt độ, tinh thần, mồ hôi, nhị tiện, lưỡi, mạch của người bệnh

nhằm phát hiện và xử lý sớm các diễn biến bệnh:
+ Nếu bệnh nhân có biểu hiện tụt thân nhiệt, ra nhiều mồ hôi, sắc mặt

nhợt, chân tay lạnh, tinh thần bất an, mạch trầm tế phải chú ý chứng thoát (thoát
dương)

+ Nếu có biểu hiện lú lẫn, mê sảng cần đề phòng nhiệt độc nhập dinh

phận

+ Nếu ho, nôn ra máu, đi ngoài ra máu... xuất huyết; lưỡi tím hoặc đỏ

giáng, rêu vàng khô, mạch tế sác thì đề phòng nhiệt độc nhập huyết phận

+ Nếu sốt cao kéo dài không ngưng, nôn, đi ngoài nhiều, tâm phiền, tự

hãn, miệng khát, họng khô; lưỡi nứt, lưỡi không có rêu, khô, mạch tế muốn

tuyệt thì phải đề phòng chứng vong âm.

2.4.5. Giảm lo lắng, bổ sung kiến thức
52