Page 35 - Giáo trình môn học sức khỏe môi trường dịch tễ
P. 35
2.4. Ảnh hưởng của ô nhiễm môi trường không khí tới sức khỏe.
2.4.1. Ảnh hưởng đến cơ quan hô hấp:
Một số loại tác nhân có nguồn gốc hữu cơ: Bụi, phấn hoa, bông, đay, gai…
có khả năng gây co thắt phế quản, gây hen… làm suy giảm chức năng hô hấp.
Các khí SO 2, NO 2 cacbuahydro không những gây kích thích tế bào bề mặt
đường hô hấp làm tăng tiết, thủng phế nang… mà nó còn gây phản ứng co thắt
các cơ trơn, gây Met Hb làm giảm khả năng vận chuyển các chất khí của hồng
cầu, thậm chí nhiều trường hợp gây tử vong.
CO là tác nhân gây suy hô hấp mạnh và nhanh nhất có thể gây tử vong vì
CO kết hợp Hb tạo thành Methemoglobin vô hiệu hoá khả năng vận chuyển O 2
của hồng cầu.
Viêm phế quản mạn tính: Những người tiếp xúc với bụi, tỉ lệ bị viêm phế
quản mãn nhiều khi lên tới 10 - 15%, còn đối với các hơi khí độc tỉ lệ bệnh này
là 15 - 35%.
Tỷ lệ bệnh ung thư vòm, ung thư phổi ở vùng ô nhiễm càng ngày càng tăng cao.
2.4.2. Ảnh hưởng đến cơ quan thần kinh:
Hệ thống thần kinh rất nhạy cảm với các chất độc có khả năng hoà tan
trong mỡ như: cacbuahydro, aldehyt, dầu mỏ… Nhiều khi những chất này gây
rối loạn quá trình o xy hoá khử dẫn đến hiện tượng tổn thương các tế bào và gây
nên các bệnh thần kinh. Ví dụ: Benzen, cacbuahydro gây rối loạn quá trình oxy
hoá khử ở tế bào thần kinh gây nhiễm độc thần kinh cấp tính; Một số loại bụi
phấn hoa có khả năng gây bệnh tâm thần theo mùa; Nhiễm độc chì hữu cơ -
viêm não chì.
2.4.3. Ảnh hưởng đến cơ quan tuần hoàn và máu:
Có nhiều chất độc có tác dụng gây co mạch ngoại vi ở các vùng có nhiều tế bào
non gây rối loạn chuyển hoá tế bào. Ví dụ: Chì, Asen, gây nhiễm độc cấp và ảnh
hưởng đến mạch máu vùng tiếp xúc (dãn mạch, hoại tử mao mạch).
Một số chất độc: CO, NO 2, S gây rối loạn chuyển hoá trao đổi chất của tế bào
máu, làm rối loạn quá trình trao đổi và vận chuyển chất khí, gián tiếp gây thiểu
dưỡng các tế bào của các tổ chức, trong đó có tế bào của hệ tuần hoàn.
31
