Page 71 - Giáo trình môn học chăm sóc sức phụ nữ, bà mẹ và gia đình

Những ngày sau, nếu cho trẻ bú mẹ hoàn toàn, sữa sẽ căng khi sữa nhiều và mềm sau

khi trẻ bú cạn sữa

1.1.3. Sự thay đổi hormone sau sinh và tác động đến toàn thân.

Sau xổ thai và xổ rau, nội tiết tố bánh rau giảm nhanhvà dần hết trong máu, bao
gồm: Estrogen, Progestrone, hCG (human Chorionic Gonadotrophin), hPL (human

Placental Lactogen). Khi hPL giảm, giải phóng Prolactin làm vú tiết sữa. Sau sinh có 2

nội tiết ảnh hưởng nhiều nhất đến nuôi con bằng sữa mẹ là prolactin và oxytocin.

Oxytocine: được giải phóng từ thùy sau tuyến yên giúp bong rau và co hồi tử

cung, cầm máu sau đẻ. Oxytocine được tiết nếu trẻ bú mẹ, nội tiết tố này làm co các cơ
nang sữa gây phản xạ phun sữa, hỗ trợ cho trẻ bú mẹ.

Sự thay đổi nội tiết này dẫn đến sự thay đổi các biểu hiện tâm sinh lý ở trên.

Ngoài ra cũng ảnh hưởng tới toàn thân như: ứ dịch/mập hơn; rụng tóc; đỏ bừng, nóng;

ra mồ hôi vào ban đêm; khô da; thay đổi tâm trạng và khô âm đạo.

1.2. Chăm sóc sản phụ sau đẻ
1.2.1. Mục đích các chăm sóc thời kỳ sau đẻ

- Giúp phục hồi sức khoẻ cho bà mẹ nhanh chóng.

- Làm tử cung co chắc hơn, giảm mất máu.

- Giảm các biến động không có lợi cho bà mẹ (rét run, bí đái…)

- Giúp sự xuống sữa nhanh hơn, gây tăng tiết Oxytocin nội sinh, làm tử cung co
tốt hơn, tăng tình cảm mẹ con.

- Giảm nguy cơ bị các tai biến trong thời kỳ sau đẻ (chảy máu, nhiễm khuẩn…).

Nếu có các biến cố, phát hiện sớm, xử trí kịp thời.

- Đảm bảo một cách tích cực cho bà mẹ trong việc chăm sóc cho bản thân và

đứa trẻ. Xem xét tất cả những lo lắng hoặc sợ hãi của bà mẹ…
- Tạo môi trường và bầu không khí thoải mái cho bà mẹ khi chăm sóc, theo dõi

và tư vấn, hướng dẫn.

1.2.2. Chăm sóc sản phụ sau đẻ

1.2.2.1. Nhận định

Các thông tin chính về quá trình chuyển dạ có thể liên quan tới chăm sóc hậu
sản như:

70