Page 64 - Giáo trình môn học chăm sóc sức phụ nữ, bà mẹ và gia đình

- Chảy máu sau đẻ.

- Tình trạng sản phụ.

5.3. Lập, thực hiện kế hoạch chăm sóc

- Tư vấn cho sản phụ.
- Thực hiện chăm sóc sản phụ:

+ Đỡ rau.

+ Kiểm tra rau.

Đây là bước quan trọng cần phải làm thường quy và rất thận trọng sau khi đẻ vì

nếu có sót rau, có thể dẫn tới chảy máu hoặc nhiễm trùng. Kiểm tra rau gồm các bước:
. Kiểm tra trọng lượng bánh rau. Bình thường bánh rau có trọng lượng bằng

khoảng 1/6 trọng lượng thai nhi. Trường hợp bánh rau phù to hoặc quá nhỏ đều ảnh

hưởng đến tuần hoàn rau thai

. Kiểm tra màu sắc: bình thường màu tươi. Nếu bánh rau màu vàng úa thường

thai già tháng hoặc thai bất thường
. Kiểm tra sự toàn vẹn các múi rau. Bánh rau có khoảng 15-20 múi rau. Giữa

các múi được ngăn cách nhau bởi các rãnh ngăn. Trường hợp thấy khuyết một trong

các múi hoặc bề mặt múi rau nham nhở, rỉ máu, mất bóng cần kiểm tra có sót rau

không.

. Dây rau: khi kiểm tra cần chú ý màu sắc, độ dài, số mạch máu ở dây rốn, dây
rau thắt nút. Bình thường dây rau dài 45-60cm; có 3 mạch máu rốn. Nếu kiểm tra dây

rau vàng úa, hoặc số mạch máu rốn có 2 cần báo lại cho bác sĩ hoặc các đồng nghiệp

khác kiểm tra thêm.

. Màng rau: có mạch máu chạy từ dây rau tới lỗ rách của màng rau, các mạch

máu nhỏ dần về phía lỗ rách màng rau. Nếu thấy mạch máu lớn ở mép lỗ rách và rỉ
máu cần kiểm tra phát hiện sót bánh rau phụ trong tử cung. Kiểm tra sự toàn vẹn của

màng rau: Nếu sót trên 1/4 số màng rau cần kiểm soát tử cung lấy ra tránh nhiễm

trùng. Kiểm tra khoảng cách từ lỗ rách đến mép bánh rau nơi gần nhất nếu dưới 10cm,

chứng tỏ rau bám thấp

+ Xử trí chảy máu sau đẻ
+ Chăm sóc khâu vết thương phần mềm.

+ Vệ sinh.

63