Page 63 - Giáo trình môn học chăm sóc sức phụ nữ, bà mẹ và gia đình
P. 63
+ Không còn thai nữa trong tử cung trước khi tiêm Oxytocin.
+ Có cơn co tử cung trước khi kéo dây rốn có kiểm soát.
+ Làm nghiệm pháp bong rau xác nhận rau đã bong trong đỡ rau sinh lý.
- Khám nhận định tình trạng âm hộ, âm đạo và tầng sinh môn phát hiện tổn
thương phần mềm và mức độ tổn thương (nếu có).
- Nhận định máu ra âm đạo: đánh giá màu sắc, số lượng để phát hiện sớm chảy
máu sau đẻ.
- Đánh giá toàn trạng người mẹ:
+ Tinh thần, sắc mặt của sản phụ.
+ Mạch, huyết áp của sản phụ.
5.2. Chẩn đoán chăm sóc/vấn đề cần chăm sóc
- Can thiệp tích cực giai đoạn III chuyển dạ.
+ Bước 1: tiêm bắp 10 đơn vị Oxytocin sau khi xổ thai. CBYT sờ nắn tử cung
để chắc chắn không còn thai trong tử cung (bước này thường làm ngay sau khi thai xổ,
lau khô và đặt trẻ da kề da với mẹ).
+ Bước 2: nếu thai bình thường nên chờ dây rốn hết đập thì cắt dây rốn để
giảm nguy cơ thiếu máu cho trẻ sau này. Nếu thai cần hồi sức nên cắt sớm để có chăm
sóc đặc biệt cho trẻ.
+ Bước 3: kéo dây rốn có kiểm soát. Khi tử cung có cơn co, dây rốn sẽ căng và
sờ tử cung thấy co chắc. Điều này sẽ xảy ra 2 - 3 phút sau khi tiêm oxytocin. Một tay
đặt lên bụng sản phụ, tương ứng với đoạn dưới tử cung, đẩy về phía xương ức của sản
phụ, tay kia giữ căng dây rốn và kéo từ từ theo trục của ống đẻ cho đến khi rau và
màng rau bong và xổ hết. Nếu như việc kéo dây rốn thất bại trong 1- 2 phút đầu tiên,
người đỡ đẻ nên dừng lại, chờ tử cung co lại trước khi thử kéo lần hai. Sau khi rau xổ
đến âm hộ, nên đỡ rau bằng cả hai tay tránh để màng rau bị xé và sót lại bên trong.
Nếu vẫn không xổ hết màng, không nên vội vàng, lấy một tay đặt lại lên vùng đoạn
dưới tử cung đẩy nhẹ tử cung lên trên, màng rau sẽ xổ hết.
+ Bước 4: bảo đảm tử cung co chắc bằng cách xoa đáy tử cung, hướng dẫn cho
sản phụ hoặc người nhà hỗ trợ xoa đáy tử cung giúp tử cung co chắc giảm nguy cơ
chảy máu 15 phút/lần trong 2 giờ đầu.
- Hoặc làm nghiệm pháp bong rau và đỡ rau sinh lý.
- Tổn thương phần mềm nếu có cắt hoặc rách tầng sinh môn.
62
