Page 54 - Giáo trình môn học chăm sóc sức phụ nữ, bà mẹ và gia đình
P. 54
- Đặc điểm của pha này là cổ tử cung mở chậm. Trung bình 2 giờ cổ tử cung
mở được 1 cm. Pha này thường kéo dài 8 giờ, quá 8 giờ theo dõi chuyển dạ kéo dài
Pha tích cực
- Từ khi cổ tử cung mở 3cm đến mở hết. Trung bình 1 giờ CTC mở được 1cm
cho nên pha tích cực tối đa là 7 giờ. Nếu kéo dài hơn cần kiểm tra lại nguyên nhân để
phát hiện yếu tố đẻ khó.
1.2. Giai đoạn II của chuyển dạ (giai đoạn xổ thai)
Từ khi cổ tử cung mở hết đến khi thai xổ, trung bình từ 15 – 30 phút đối với
con dạ và từ 30 – 45 phút đối với con so. Tối đa không nên quá 60 phút. Tuy nhiên
hiện nay trong trường hợp đẻ không đau bằng gây tê ngoài màng cứng có thể giai đoạn
này kéo dài hơn.
1.3. Giai đoạn III của chuyển dạ (giai đoạn xổ rau)
Từ khi thai xổ đến khi rau xổ. Thời gian bình thường cho cả con so và con dạ là
15 – 30 phút nếu xổ rau tự nhiên. Trường hợp can thiệp tích cực giai đoạn III chuyển
dạ thì thời gian chỉ trong vòng vài phút
1.4. Giai đoạn IV của chuyển dạ
Là thời gian 2 giờ đầu sau đẻ, trong thời gian này tử cung co cứng tạo khối cầu
an toàn có tác dụng cầm máu do tắc mạch sinh lý. Việc cho con bú sữa mẹ trong giờ
đầu làm tăng tiết Oxytocin làm tử cung co tốt hơn.
2. Các dấu hiệu lâm sàng của chuyển dạ
Chuyển dạ (CD) là hiện tượng sinh lý xảy ra ở cuối thời kỳ mang thai, mở đầu
là những cơn co tử cung và kết thúc sau khi thai và rau đã xổ ra ngoài.
Cơn co tử cung là động lực của cuộc chuyển dạ. Nhờ có cơn co tử cung và cơn
co thành bụng, đẩy thai và phần phụ của thai ra ngoài khi cổ tử cung mở hết.
2.1. Cơn co tử cung
Khi thai đã đủ tháng, dưới tác dụng của prostaglandin, oxytocine nội sinh, xuất
hiện cơn co tử cung. Sản phụ có thể phát hiện ra cơn co tử cung khi thấy đau bụng tăng
dần và thúc xuống dưới. Nhân viên y tế có thể phát hiện ra cơn co tử cung khi thấy sản
phụ có một số thay đổi hành vi như đang tự nhiên thay đổi tư thế, nhăn mặt, lên gân,
rên khẽ hoặc nín thở…Được gọi là chuyển dạ thực sự khi cơn co có tần số từ 2 trở lên
Khi thăm khám thấy:
- Nhìn bụng thấy gồ lên
53