Page 220 - Giáo trình môn học vi sinh vật học

B. pseudomallei sống tự do ở ngoài môi trường tự nhiên; người ta đã tìm thấy

chúng trên các cánh đồng lúa nước ở vùng Đông Nam á. Sức chịu đựng với các điều kiện

ngoại cảnh tương tự như P. aeruginosa.

1.5. Miễn dịch
Do vi khuẩn phân bố rộng rãi trên đồng ruộng, 30 - 50% nông dân khoẻ mạnh

sống trong vùng B. pseudomallei lưu hành có kháng thể chống vi khuẩn này. Khi bị mắc

bệnh, kháng thể tăng cao và còn tồn tại vài tháng sau khi khỏi bệnh. Tuy vậy, kháng thể

này không có vai trò bảo vệ, bệnh nhân có thể bị tái nhiễm hoặc tái phát một cách dễ

dàng.
2. Khả năng gây bệnh

2.1. Gây bệnh thực nghiệm

B. pseudomallei có thể gây bệnh cho rất nhiều loài động vật: chuột lang, thỏ, ngựa,

bò, chim. Chuột lang có thể bị mắc bệnh bằng nhiều đường khác nhau: chà xát vào da,

tiêm vào cơ, tiêm phúc mạc hoặc khí dung. Trước đây người ta dùng chuột lang đực để
gây bệnh thực nghiệm nhằm xác định B. pseudomallei: khi bị bệnh melioidosis, tinh hoàn

chuột sưng to, gọi là hiện tượng Strauss. Bệnh melioidosis của súc vật có thể lây sang

người.

2.2. Gây bệnh cho ngƣời

B. pseudomallei từ môi trường bên ngoài xâm nhập vào cơ thể chủ yếu qua những
chỗ sây sát hoặc vết thương trên da. Tại chỗ xâm nhập, chúng gây thành các mụn mủ

nhỏ, đôi khi gây thành một áp xe rất to. ở những người mà sức đề kháng kém (suy giảm

miễn dịch mắc phải hoặc tự nhiên, mắc các bệnh ác tính hoặc mạn tính - nhất là sỏi thận

và đái đường; nghiện rượu, tiêm chích ma tuý) vi khuẩn thường vào máu, gây nên bệnh

cảnh nặng nề của một nhiễm khuẩn huyết do vi khuẩn Gram âm. Từ máu, vi khuẩn đến
các phủ tạng gây nên các áp xe nhỏ ở nhiều cơ quan, hay gặp là phổi, gan và lách. Tiến

triển theo thời gian, nếu không được điều trị đúng, các áp xe nhỏ liên kết lại với nhau

thành ổ áp xe lớn, gây nên các triệu chứng lâm sàng rất đa dạng ở nhiều nơi khác nhau và

tưởng chừng như không có liên quan gì với nhau. Bệnh melioidosis có thể diễn biến cấp

220