Page 156 - Giáo trình môn học vi sinh vật học

Viêm màng não:

Nhiễm trùng bắt đầu bằng việc vi khuẩn phát triển tại đường hô hấp trên và lan

truyền qua đường hô hấp bởi những giọt nhỏ.

Bệnh xuất hiện bằng sốt và các ban hình dát sần.
Dịch thường do týp huyết thanh A, B và C, đặc biệt là A. Người ta gặp các vụ

bùng phát tại những nơi chật chội, đông người như trại lính....

Nhiễm khuẩn huyết do não mô cầu:

Có thể gây hội chứng Waterhouse-Friderichsen. Biểu hiện bằng sốt, sốc, đông

máu nội mạch rải rác, xuất huyết ồ ạt ở tuyến thượng thận dẫn đến phá huỷ tuyến.
Là nguyên nhân cơ bản dẫn đến thiểu năng tuyến thượng thận.

3. Chẩn đoán vi sinh

3.1. Nhuộm soi

Trong trường hợp viêm màng não, ly tâm dịch não tuỷ, lấy cặn ly tâm nhuộm đơn

hoặc nhuộm Gram. Hình thể điển hình của N. meningitidis (1.1), vi khuẩn nằm trong tế
bào bạch cầu đa nhân cho phép chẩn đoán nhanh bệnh viêm màng não.

3.2. Tìm kháng nguyên

Lấy dịch não tuỷ làm phản ứng ngưng kết với kháng thể đặc hiệu đã được gắn trên

các hạt latex hoặc trên các giá đỡ khác, người ta có thể chẩn đoán nhanh sự hiện diện của

N. meningitidis trong dịch não tuỷ và vì vậy, đây là kỹ thuật có giá trị cao trong chẩn
đoán vi sinh vật bệnh viêm màng não.

3.3. Nuôi cấy

Cấy dịch não tuỷ vào môi trường không có chất ức chế (thường dùng là thạch máu

và thạch chocolat), để trong khí trường có CO (xem mục 1.2) ở 37C. Chọn các khuẩn
2
lạc nghi ngờ; xác định vi khuẩn bằng phản ứng ngưng kết trên phiến kính với kháng thể
mẫu và các tính chất hoá sinh (xem mục 1.3).

4. nguyên tắc Phòng bệnh

Viêm màng não do não mô cầu lây qua đường hô hấp. Khi trong một tập thể (gia

đình, trường học, đơn vị quân đội,...) có người bị viêm màng não thì những người xung

quanh thường đã thấy có N. meningitidis ở họng mũi. Vì vậy, phải phát hiện bệnh sớm và

156