Page 99 - Giáo trình môn học Ký sinh trùng
P. 99
Các biểu hiện lâm sàng của bệnh sán lá phổi phụ thuộc vị trí ký sinh của
sán và mức độ biểu hiện của bệnh phụ thuộc vào số lượng sán và sức khoẻ ngư-
ời bệnh.
Các biểu hiện triệu chứng chính của bệnh sán lá phổi như:
- Ho kéo dài, có khi nhiều tháng, thậm chí nhiều năm.
- Bệnh tiến triển từng đợt cấp tính, thời gian giữa các đợt và thời gian kéo
dài từng đợt phụ thuộc mức độ bệnh và sức đề kháng của người bệnh.
- Ho ra máu, máu màu đỏ tươi hoặc màu nâu hoặc màu rỉ sắt, có khi ho ra
nhiều máu tươi một lúc, nhưng hầu hết là ho ra ít máu lẫn với đờm. Đây là triệu
chứng dễ nhầm với lao, nhiều bệnh nhân ban đầu được chẩn đoán là lao phổi.
- Hầu hết các bệnh nhân đều không sốt và cơ thể ít suy sụp. Đây là dấu hiệu
để phân biệt với lao.
- Tức ngực, khó thở là triệu chứng cơ năng không đặc hiệu.
- Nghe phổi có ran ngáy, ran rít là triệu chứng thực thể không đặc hiệu.
- Tràn dịch màng phổi khi sán ký sinh trong màng phổi. Tràn dịch do sán lá
phổi tái phát nhanh sau khi chọc hút dịch và đặc biệt luôn luôn có dày dính
màng phổi nhưng không thấy hình ảnh vôi hoá.
- Hầu hết các bệnh nhân không có tình trạng nhiễm trùng như lao (trừ
trường hợp bội nhiễm hoặc phối hợp với lao).
3.5.2. Chẩn đoán dịch tễ
Trong vùng có cua đá và thói quen ăn cua đá chưa chín dễ gặp hơn.
3.5.3. Chẩn đoán cận lâm sàng
- Xét nghiệm đờm, phân hoặc dịch màng phổi tìm trứng sán lá phổi. Tuy
vậy, tìm thấy trứng sán lá phổi trong đờm bệnh nhân chỉ đạt 30-40% trường hợp,
nên cần xét nghiệm nhiều lần và dùng phương pháp tập trung trứng bằng ly tâm
lắng cặn. Trứng sán lá phổi trong đờm hay trong dịch màng phổi rất dễ nhận
biết, nhưng trong phân dễ lẫn với trứng giun sán khác, đặc biệt với trứng giun
đũa không thụ tinh.
- Hình ảnh tổn thương trên Xquang phổi (là nốt mờ, mảng mờ có hang nhỏ
và chủ yếu ở thuỳ dưới, dễ nhầm với hang lao).
96