Page 44 - Giáo trình môn học Ký sinh trùng

đoạn II phát triển thành ấu trùng giai đoạn III (thực quản hình trụ). Ấu trùng giai

đoạn III có kích thước 0,5-0,7 mm, không ăn gì, hoạt động bằng năng lượng dự

trữ và có khả năng xâm nhập vào vật chủ qua đường da. Những ấu trùng này rất

hoạt động chúng có các hướng động đặc biệt giúp cho việc tìm vật chủ:

- Hướng lên cao: ở ngoại cảnh, ấu trùng di chuyển lên những chỗ cao như

ngọn cỏ, thân cây và có thể leo cao tới 2 mét.

- Hướng tới nơi có độ ẩm cao: ở ngoại cảnh các ấu trùng thường khuếch tán

tới vùng có độ ẩm cao, đây là cách thích nghi của ấu trùng để tránh các nơi khô

hanh dẫn tới ấu trùng chết hàng loạt. Khi gặp điều kiện khô, nóng, ấu trùng có

thể chui sâu xuống lớp đất phía dưới, ở đấy có độ ẩm cao hơn và nhiệt độ thấp

hơn. Cũng do thích nghi này mà ấu trùng thường tập trung trên các giọt sương

trên các lá rau, ngọn cỏ vào buổi sáng. Nếu vật chủ đụng vào sẽ giúp ấu trùng

bám và xâm nhập da vật chủ.

- Hướng tới tổ chức vật chủ: Ấu trùng có khả năng phát hiện hướng của vật

chủ để di chuyển đến. Trong hướng động này ấu trùng không phân biệt được các
loại vật chủ, cho nên ấu trùng thường nhầm lẫn vật chủ. Ví dụ ấu trùng giun móc

chó có thể xuyên qua da người và ngược lại. Khi ấu trùng xuyên qua da không
đúng loài vật chủ thì ấu trùng sẽ chết không thực hiện khép kín chu kỳ.

Sau khi xâm nhập qua da, thường ở các kẽ ngón chân hoặc ở bàn chân,
cẳng chân và vùng mông, ấu trùng theo đường tĩnh mạch về tim phải. Từ tim

phải, ấu trùng theo động mạch phổi tới phổi. Tại phổi, ấu trùng tiếp tục thay vỏ

2 lần nữa để trở thành ấu trùng giai đoạn IV và V. Tiếp theo, ấu trùng từ phế

nang di chuyển theo các nhánh phế quản tới khí quản rồi lên vùng họng hầu và

được nuốt xuống ruột. ấu trùng dừng lại tại tá tràng để ký sinh và phát triển

thành giun móc/mỏ trưởng thành.

Thời gian hoàn thành chu kỳ giun móc/mỏ, kể từ khi ấu trùng xâm nhập cơ

thể người tới khi phát triển thành giun móc/mỏ trưởng thành mất khoảng 42-45

ngày.

Gần đây, các nhà nghiên cứu đã chứng minh: trong quá trình ấu trùng giun

móc/mỏ lây nhiễm qua da, một số ấu trùng có giai đoạn ngủ (thời kỳ nằm yên) ở

41