Page 58 - Tâm lý trị liệu

tâm thần, tâm bệnh lý rối loạn cảm xúc, hành vi kém thích nghi, hành vi bất

thường… Những rối nhiễu tâm lý cụ thể là lo âu, buồn chán, trầm cảm, những

vướng mắc trong quan hệ liên cá nhân, những khó khăn trong quan hệ tình

dục… Vì vậy xác định trị liệu hành vi là gì là một điều không dễ dàng.

Thay cho việc tìm ra một định nghĩa chung về trị liệu hành vi, người ta

cố tìm những đặc trưng của trị liệu hành vi để chúng có thể đại diện cho cách

tiếp cận của trị liệu hành vi với những vấn đề rối nhiễu tâm trí:

a. Tính khoa học:

Đặc trưng đầu tiên của trị liệu hành vi là cách tiếp cận khoa học để hiểu

và tìm cách làm giảm những vấn đề của người bệnh. Phương pháp khoa học
mà trị liệu hành vi sử dụng liên quan đến việc tập hợp một cách có hệ thống

các số liệu thực nghiệm, sử dụng các phương pháp mà các nhà nghiên cứu

khác có thể lặp lại, kết luận rút ra từ kết quả thực nghiệm hơn là từ mong

muốn hoặc niềm tin của cá nhân hoặc suy đoán thiếu căn cứ. Tính khoa học

thể hiện ở việc xác định rõ mục tiêu trị liệu đánh giá chính xác bệnh trạng,

nguyên nhân bệnh và có những kỹ thuật trị liệu hợp lý. Tính khoa học còn thể
hiện ở các phép đo để lượng hoá trong suốt quá trình trị liệu. Tính khoa học

cũng thể hiện ở các phương pháp nó nghiên cứu được sử dụng để đánh giá

tính hiệu quả của các kỹ thuật trị liệu.

b. Tập trung vào hiện tại

Trị liệu hành vi chú trọng vào những nguyên nhân, điều kiện hiện tại

đang duy trì hành vi không thích nghi hơn là những nguyên nhân, điều kiện

của quá khứ. Nó tập trung đánh giá những hành vi hiện tại, các yếu tố tâm lý,

các tác nhân của môi trường để xác định nhân tố nào đang duy trì trạng thái
rối nhiễu.

Mô hình hành vi giả thiết rằng những rối nhiễu tâm lý nào đó xảy ra là

do những điều kiện hiện tại đang duy trì nó, vì vậy các kỹ thuật đánh giá, điều

trị chủ yếu nhằm vào môi trường, các nhân tố hiện tại chứ không nhằm vào
quá khứ. Các liệu pháp nhằm trực tiếp vào những hành vi không thích nghi để