Page 34 - Tâm lý trị liệu

+ Trắc nghiệm đánh giá toàn bộ nhân cách của Morey: PAI.

+ Trắc nghiệm phóng chiếu Rôsarch.

+ Trắc nghiệm khuôn hình tiếp diễn Raven (một số trắc nghiệm trên đã

được Việt hoá–xem phần V).

8. Những khuynh hướng tiếp cận chính trong trị liệu tâm lý

Có nhiều hướng tiếp cận khác nhau trong trị liệu tâm lý: tiếp cận trị liệu

hệ thống, tiếp cận cấu trúc–chức năng, tiếp cận hoạt động, tiếp cận nhân văn

hiện– hiện sinh, tiếp cận động thái tâm lý và tiếp cận nhận thức–hành vi…
Tuy nhiên chúng tôi tập trung làm rõ ba khuynh hướng tiếp cận chính trong trị

liệu tâm lý là: tiếp cận động thái tâm lý, tiếp cận nhân văn hiện– hiện sinh và

tiếp cận nhận thức–hành vi. Dặc biệt trình bày sâu hơn cách tiếp cận nhận

thức–hành vi mới vì cách tiếp cận này dễ ứng dụng, thời gian trị liệu ngắn và

hiệu quả khá rõ ràng.

Trị liệu tâm lý theo hướng tiếp cận động thái tâm lý

Khuynh hướng này xem rối nhiễu tâm lý hay rối loạn tâm thần như là

những triệu chứng bề ngoài của những sang chấn bên trong và xung đột
mang tính vô thức, tố bẩm không giải quyết được từ thời thơ ấu. Việc điều trị

bằng liệu pháp tâm động được phổ biến nhất là liệu pháp phân tâm

(psychoanalysis) còn gọi là “trị liệu bằng trò chuyện” (Verbal therapy). Qua trò

chuyện, nhà trị liệu giúp thân chủ thấu hiểu mối liên quan giữa chứng bệnh

(triệu chứng bộc lộ ra bên ngoài) và những xung đột không giải quyết được bị

che đậy bên trong (trạng thái vô thức) có từ tuổi ấu thơ hoặc quá khứ. Khi
những xung đột bên trong được giải toả, rối nhiễu sẽ hết.

Trị liệu tâm lý theo hướng tiếp cận nhân văn hiện sinh

Cách tiếp cận này xem hành vi của con người, bất kể hành vi kém thích

nghi hay hành vi thích đều phản ánh những cố gắng của cá nhân ở mức tự

thực hiện (self–actualization) trong một thế giới được nhận biết theo cách

riêng nhất của cá nhân..Mỗi cá nhân tồn tại với tư cách “con người tổng thể”

(whole person), tham gia vào quá trình phát triển, biến đổi liên tục và đang trở