Page 219 - Dược liệu
P. 219
và nuốt, răng 32 chiếc. Có chai mông phát triển. Chai mông là phần da không có lông,
hoá sừng ở hai mông dùng làm chỗ dựa khi ngồi.
Mặt không có lông, toàn thân có lông mầu vàng nâu, ngắn, phía bụng có lông
mầu nhạt hơn. Khỉ vàng, khỉ nước, khỉ cộc gặp phổ biến ở các vùng núi và trung du.
Khỉ vàng sống ở các nơi rừng thưa, cây
cao nhiều tầng, đặc biệt ở các vùng núi đá vôi Hình 8. 11 Khỉ vàng
tiếp giáp với suối, sông, biển. Khỉ nước sống ở Macaca mulatta Zimmerman
các vùng rừng núi đá, đất cao. Có đảo nuôi khỉ
ở Quảng Ninh.
Bộ phận dùng.
- Thịt và xương khỉ.
- Xương khỉ
- Hầu táo (sỏi mật, hầu đan, hầu tử táo)
- Huyết lình (máu của khỉ chảy ra khi đẻ)
Thành phần hoá học .
Trong cao khỉ có 16,8% nitơ toàn phần, 0,85% acid amin, 1,88% tro, 0,56%
clo, 4 phần triệu As, 0,02% Ca, 0,03% phosphat.
Mật khỉ vàng và một số khỉ khác chứa acid cholic, a. chenodesoxycholic, a.
desoxycholic, a. lithocholic và một số dạng kết hợp của taurin, glysin.
Công dụng, liều dùng.
Toàn bộ con khỉ (trừ ruột, gan, dạ dày …) dùng để nấu cao toàn tính: là thuốc bổ
toàn thân, dùng cho người kém ăn, kém ngủ, thiếu máu, gầy yếu, da xanh vàng. Dùng
ngày 5 – 10g ngậm từng miếng nhỏ hay ngâm rượu, thêm mật ong cho ngọt.
Sỏi mật là thuốc giải độc, tiêu thũng, tiêu đờm. Ngày uống 0,2 – 0,3g dưới dạng thuốc
bột.
Huyết lình là thuốc bổ cho phụ nữ sau khi đẻ, cho trẻ em gầy yếu, chậm lớn.
Dùng dưới dạng thuốc bột hay ngâm rượu, 1–2g/ ngày.
Khỉ là nguyên liệu để chế vaccin phòng bệnh sởi, sabin, bại liệt.
Cao xương khỉ là thuốc bổ máu, bổ toàn thân, dùng cho phụ nữ trong những trường
hợp kém ăn, kém ngủ, thiếu máu, xanh xao vàng vọt.
5. TẮC KÈ
Tên khoa học: Gekko – gekko L. họ Tắc kè – Gekkonidae.
Còn gọi là Đại bích hổ, Cáp giải, Cáp.
Đặc điểm và phân bố.
Tắc kè có các vây trên da to,
nhiều màu sắc. Thân dài 15 –
17cm, đuôi dài 15 – 17cm. Đầu
hẹp hơi hình tam giác, mắt có con
ngươi thẳng đứng, 4 chân, mỗi
chân có 5 ngón rời, nối với thân
thành hình chân vịt, mặt dưới
ngón có những màng phiến mỏng
màu trắng, sờ như có chất dính
Hình 8.12. Tắc kè
Gekko – gekko L)