Page 115 - Bào chế

- Thuốc phun mù dùng xông hít và phổi nếu không có sự phối hợp của bệnh
nhân hít thở theo đúng yêu cầu, liều thuốc sẽ không được hấp thu đầy đủ.

2. THÀNH PHẦN CẤU TẠO CỦA THUỐC PHUN MÙ
Thuốc phun mù thông thường bao gồm 4 thành phần: Chất đẩy, bình chứa, van
và nắp bấm (đầu phun) và thuốc.

2.1. Chất đẩy
Chất đẩy trong thuốc phun mù là các khí nén hoặc khí hoá lỏng, tạo ra áp suất
cao trong bình để phun thuốc ra khỏi bình khi bấm mở van. Khí hoá lỏng gồm hai
nhóm: Các dẫn xuất của fluocarbon với các hydrocarbon, khí nén thường dùng có
thuốc phun mù là nitơ, carbon dioxyd và dinitơ oxyd.

2.1.1. Các khí hoá lỏng dùng làm chất đẩy cho thuốc phun mù
Khí hoá lỏng có ưu điểm hơn khí nén về nhiều mặt nên thường được dùng trong
các thuốc phun mù yêu cầu chất lượng cao. Bình thuốc phun mù có chứa khí hoá lỏng
có thể tích gọn nhỏ do khí hoá lỏng chiếm thể tích bé. Mặt khác do có sự cân bằng
giữa hai pha: Lỏng - hơi nên bình thuốc giữ được áp suất hằng định trong quá trình sử
dụng, đảm bảo tốt cho sự chính xác phân liều và độ mịn của các tiểu phân. Ưu điểm về
thể tích có thể thấy rõ khi so sánh: Để chuyển về thể hơi, giãn nở cân bằng với áp suất
không khí, fluocarbon hoá lỏng tăng 24 lần thể tích, trong khi đó các khí nén chỉ tăng
từ 3 đến 10 lần.

Khi hoá lỏng còn đóng vai trò tác nhân gây phân tán, là thành phần trong tiểu
phân thuốc phun ra từ bình chứa, khí lỏng hoá hơi thoát ra khỏi tiểu phân làm cho các
tiểu phân thuốc tiếp tục bị phân chia nhỏ hơn, trong một số trường hợp riêng có thể tạo
bọt xốp.
2.1.1.1. Các fluocarbon

Các fluocarbon thường dùng trong thuốc phun mù là clorofluorocarbon (CFC)
và HFC (hydrofluorocarbon) hay còn được gọi là HFA (hydrofluoroalkan)
Các tính chất hoá lý như áp suất hơi, nhiệt độ sôi, tỷ trọng của khí hoá lỏng, độ
tan trong nước của các chất đẩy fluocarbon được ghi trong bảng 8.1:

0
Bảng 8.1 Tính chất hoá lý của một số chất đẩy fluocarbon (ở 21 C)
ChÊt NhiÖt ¸p
®Èy ®é s«i suÊt Tû
(Ký Công thức 0 h¬i träng
hiÖu) ( C) (atm)
11 CCl3F 23,8 0,91 1,485
12 CCl2F2 -29,8 5,78 1,325
114 C2Cl2F4 3,8 1,87 1,408
134a C2F4H2 -26,5 6,6 1,23
227 C3F7H -17,3 3,98 1,41
Các chất đẩy nhóm fluocarbon thường được gọi tắt là chất đẩy kèm theo ký hiệu để có
thể tìm ra công thức hoá học của chúng. Số ký hiệu được quy ước như sau:
- Số ở hàng đơn vị tương ứng với số nguyên tử fluor trong phân tử.
- Số ở hàng chục tương ứng với số nguyên tử hydro cộng 1.

112