Page 22 - Giao trinh- Chăm sóc sau đẻ

 Prolactin ức chế sự rụng trứng, vì vậy nuôi con bằng sữa mẹ sẽ giúp cho mẹ trì
hoãn sự thụ thai. Cho con bú vào ban đêm là quan trọng đối với NCBSM

3.2. Phản xạ Oxytoxin và quá trình bài xuất sữa
Khi trẻ bú, xung động cảm giác từ núm vú lên não. Để đáp ứng vùng hạ đồi tiết
ra oxytoxin và được dự trữ ở thùy sau tuyến yên. Oxytoxin ở trong máu đi tới núm vú
và làm các tế bào cơ xung quanh nang sữa co lại để đẩy sữa được gom trong các nang
sữa chảy theo các ống dẫn sữa đến các xoang sữa, đôi khi sữa chảy ra ngoài. Đó là
phản xạ oxytoxin hay là phản xạ phun sữa.
Oxytoxin được sản xuất ra nhanh hơn prolactin. Nó làm cho sữa chảy ra ngay
trong bữa bú này. Oxytoxin có thể bắt đầu hoạt động trước khi trẻ bú, khi bà mẹ biết là
sắp cho con bú. Nếu phản xạ oxytoxin không hoạt động tốt thì trẻ khó có thể nhận
được sữa vì sữa không chảy ra.
Một điều quan trọng khác về oxytoxin là làm cho tử cung của bà mẹ co hồi sau
đẻ, đó là lý do vì sao cần cho trẻ bú sau đẻ càng sớm càm tốt. Điều này giúp làm giảm
chảy máu, nhưng đôi khi có gây ra cơn đau tử cung và người nóng bừng khi trẻ bú
trong vào ngày đầu. Có thể đau khá nhiều
Vì phản xạ oxytocin có ảnh hưởng rất nhiều đến quá trình tiết sữa và sự thành
công của NCBSM nên Hộ sinh khi chăm sóc cần hỗ trợ phản xạ này.

3.2.1. Những yếu tố hỗ trợ và cản trở phản xạ oxytoxin.

 Tình cảm tốt, ví dụ như bà mẹ cảm thấy hài lòng với con mình, nghĩ về con với
tình thương yêu và cảm thấy tự tin rằng sữa của mình là tốt nhất đối với trẻ, đều có thể
hỗ trợ cho phản xạ oxytoxin hoạt động và sữa chảy ra. Những cảm giác như khi sờ
chạm, nhìn đứa trẻ hoặc khi nghe thấy trẻ khóc cũng có thể hỗ trợ phản xạ này.
 Nhưng những tình cảm xấu như đau đớn, lo lắng hoặc nghi ngờ rằng mình
không đủ sữa có thể ngăn cản phản xạ và làm sữa mẹ ngừng chảy. May mắn là tác
động này chỉ là tạm thời.
 Vì vậy bà mẹ luôn luôn ở cạnh con mình để có thể nhìn thấy âu yếm và đáp ứng
với con. Điều này giúp cho bà mẹ chuẩn bị bữa bú, và giúp cho sữa mẹ phun ra. Nếu
bà mẹ bị cách biệt với con giữa các bữa bú thì phản xạ oxytoxin không thể hoạt động
dễ dàng.
 Các bà mẹ thường nhận biết được phản xạ oxytoxin của mình. Những dấu hiệu
của một phản xạ tích cực, mà bà mẹ hoặc bạn có thể nhận thấy.
3.2.2. Những dấu hiệu và cảm giác của một phản xạ oxytoxin tích cực
Bà mẹ có thể nhận thấy:
 Cảm giác “bị ép” hoặc như kiến bò trong vú ngay trước khi cho con bú hoặc
trong bữa bú.
 Sữa chảy ra từ vú khi bà mẹ nghĩ đến con mình, hoặc nghe thấy tiếng con khóc.
 Sữa chảy từ vú bên kia khi trẻ đang bú.
 Sữa chảy thành tia, có bà mẹ thấy sữa phun ra thành tia nếu trẻ nhả vú ra trong
bữa bú.
 Đau do tử cung co hồi, đôi khi người nóng bừng lên khi trẻ bú trong tuần lễ
đầu.
 Trẻ bú và nuốt chậm, sâu chứng tỏ sữa đang chảy vào miệng trẻ.

21