Page 47 - Giáo trình môn học Tâm ly-Giao tiếp-Giáo dục sức khỏe
P. 47
2.3.3. Tâm lý người bệnh và các yếu tố môi trường xã hội:
Con người là một thực tế xã hội, vì vậy tồn tại xã hội và môi trường xã hội
xung quanh là những yếu tố có ý nghĩa rất đặc biệt. Người bệnh tuy nằm trên
giường bệnh, ngoài quan hệ chặt chẽ với nhân viên và người bệnh khác, bằng
muôn vàn sợi dây vô hình họ còn gắn kết chặt chẽ với cuộc sống của gia đình,
người thân, bạn bè; với tình hình lao động sản xuất, công tác, học tập, chiến
đấu của đơn vị, của đất nước; với các sự kiện đang diễn ra trên khắp hành tinh
chúng ta…
Những mối quan hệ này trực tiếp hoặc gián tiếp tác động tới người bệnh,
bằng những phương tiện ngôn ngữ hoặc phi ngôn ngữ. Mối quan hệ xã hội của
người bệnh rất đa dạng, nhiều chiều và kết quả tác động của nó len tâm lý cũng
như bênh tật rất khác nhau, có khi là những tác động tự phát, tiêu cực, cũng có
khi là những tác động chủ định, tích cực…
2.3.3.1. Tác động tâm lý của môi trường xã hội ngoài bệnh viện:
Những tác dộng này thường gián tiếp, qua nghe đài, xem tivi, đọc sách
báo và qua thư từ, lời kể của người đến thăm, của nhân viên y tế… Những thông
tin, tư liệu ở đây thường tự phát, chưa được chọn lọc cho phù hợp với từng
người bệnh. Người thầy thuốc phải biết cách hướng những thông tin này vào
mục đích điều trị, gây ảnh hưởng tốt nhất cho sự hồi phục sức khỏe người bệnh.
Người thầy thuốc cần hướng dẫn người bệnh đọc những bài báo, nghe
những buổi phát thanh, xem những chương trình truyền hình thích hợp, bổ ích;
cần điều chỉnh một cách hợp lý các buổi đến thăm, tránh tình trạng có người
bệnh phải vất vả tiếp nhiều cuộc đến thăm hình thức, vô bổ, trong khi những
người bệnh khác buồn tẻ, không có ai thăm hỏi. Người thầy thuốc cũng cần
nhắc nhở những người đến thăm phải tiếp thêm lòng hăng hái, vui vẻ, quyết
tăm khắc phục bênh tật cho người bệnh.
Larrey (bác sĩ phẫu thuật của quân đội Napoleon) đã nói rất đúng rằng:
vết thương liền nhanh hơn trong đội quân của những người chiến thắng.
Thông qua những người đến thăm, thông qua cách giao tiếp của người
bệnh với môi trường xã hội bên ngoài, người thầy thuốc hiểu thêm người bệnh
40