Page 5 - Giáo trình môn học chăm sóc sức khỏe cộng đồng

loại được ứng dụng nhiều nhất. Dưới đây chúng tôi sẽ trình bày 4 nhóm yếu tố

tác động đến sức khỏe.

2.1. Yếu tố gen - di truyền:

- Yếu tố sinh học: tuổi, giới

- Yếu tố di truyền: bệnh do gen qui định (tiểu đường typ I, bệnh máu khó

đông…), bệnh có yếu tố gia đình (tiểu đường typ II, một số loại ung

thư…) hay liên quan đến chủng tộc.

2.2. Yếu tố môi trường:

Yếu tố môi trường gồm môi trường tự nhiên và môi trường xã hội.

2.2.1. Môi trường tự nhiên:

Bao gồm các yếu tố thuộc môi trường tự nhiên (đất, nước, không khí) tác

động đến sức khỏe con người:

- Yếu tố vật lý: nhiệt độ, ánh sáng, độ ẩm, áp suất không khí, sức gió các tia

bức xạ có sẵn trong ánh nắng mặt trời hay trong tự nhiên, khói, bụi (ví dụ

từ hoạt động của núi lửa), tiếng ồn …
- Yếu tố hóa học: các hóa chất có mặt trong môi trường đất, nước, không

khí có thể gây bất lợi cho sức khỏe của con người như: thuốc bảo vệ thực
vật, các chất phụ gia/chất bảo quản, chất tẩy rửa, các hóa chất dùng trong

công nghiệp/sản xuất, thuốc, các hóa chất có sẵn trong không khí (CO,
CO2, O2…), trong đất (iod, sắt, flour…).

- Yếu tố sinh học: các vi sinh vật gây bệnh có sẵn trong tự nhiên (các chủng

virus cúm gia cầm, virus viêm não Nhật Bản, các loại giun sán…), sự cân

bằng của hệ sinh thái...

2.2.2. Môi trường Xã hội:

- Yếu tố văn hóa – giáo dục: giáo dục, trình độ học vấn, niềm tin, phong tục

tập quán, bình đẳng…

- Tình trạng kinh tế - xã hội: thu nhập, thất nghiệp, điều kiện lao động,

nghèo đói, khoảng cách giàu – nghèo, dân số,…
5