Page 67 - Giáo trình môn học vi sinh vật học
P. 67
Hình . Cách gây bệnh nói chung của vi khuẩn
- Pili thường có ở các VK Gram (-), nó là các sợi lông bé và ngắn. Một số trong
loại này có chức năng bám, nhờ vào các chuỗi amino acid đặc hiệu bám trên bề mặt các
tế bào eucaryote, procaryote.
- Fimbriae: Loại này có hình dạng như pili, nhưng bé hơn. Thường có ở VK
Gram(+) và có thể ở một số VK Gram (-). Chúng tham gia vào việc bám vào bề mặt tế
bào.
Polysaccarid bề mặt: ở một số chủng VK đường ruột nhất định, đặc biệt là S.
mutant chất glucan không hòa tan trong nước, bám xung quanh tế bào và bám dính vào
bề mặt răng, gây nên sâu răng.
- Các phân tử (cấu trúc) bám khác: ở một số loại vi khuẩn, đặc biệt là ở
Mycoplasma và một số xoắn khuẩn, hình như để bám vào tế bào biểu mô bởi phần cuối
của vùng màng đặc biệt. Mycoplasma không có vách tế bào, nó đã bám bởi protein bề
mặt của màng VK vào acid sialic của receptor tế bào chủ.
Yếu tố bám và độc lực: Rõ ràng rằng sự bám là một yếu tố tạo nên khả năng của
VK gây nhiễm trùng tế bào chủ và thường kết hợp với độc lực. Tuy nhiên không hoàn
toàn như vậy. Vì một số vi khuẩn không có độc lực vẫn có khả năng bám và ngược lại
67