Page 37 - Giáo trình môn học vi sinh vật học
P. 37
dụng hiểu biết này trong điều trị bệnh nhiễm khuẩn: Kháng sinh phải được dùng đủ liều
lượng.
- Độc lập và đặc hiệu: Nói chung đột biến một tính chất này không ảnh hưởng đến
đột biến tính chất khác. Xác suất một đột biến kép (đột biến hai tính chất) bằng tích số
xác suất hai đột biến đơn tương ứng. Ví dụ: Hai tính chất A và B; suất đột biến A a là
-7
-12
-5
10 và B b là 10 , thì suất đột biến AB ab là 10 . Một ứng dụng điển hình là việc
phối hợp kháng sinh trong điều trị bệnh lao.
2.2. Do tái tổ hợp kinh điển (classical recombination) chất liệu di truyền trên nhiễm
sắc thể
2.2.1. Biến nạp (Transformation)
- Định nghĩa: Là sự vận chuyển một đoạn ADN của vi khuẩn cho nạp vào vi khuẩn
nhận (xem hình...).
- Điều kiện:
Vi khuẩn cho phải bị phá vỡ (ly giải).
Nhiễm sắc thể của nó được giải phóng và bị cắt thành những đoạn ADN nhỏ.
Vi khuẩn nhận phải ở trạng thái sinh lý đặc biệt (competent, khả biến) cho phép
những mảnh ADN xâm nhập vào tế bào.
- Hai giai đoạn xảy ra trong quá trình biến nạp:
Nhận mảnh ADN và
Tích hợp mảnh ADN đã nhận vào nhiễm sắc thể qua tái tổ hợp kinh điển.
Ví dụ: Biến nạp đặc tính hình thành vỏ của Streptococcus pneumoniae (thực
nghiệm in vivo của Griffith năm 1928 và in vitro của Avery, Macleod và Mc Carty năm
1944). Hiện tượng biến nạp còn được quan sát thấy ở Haemophilus, não mô cầu, liên
cầu...
Kỹ thuật biến nạp được áp dụng trong công nghệ sinh học là biến nạp gen tổng
hợp insulin vào tế bào E. coli hoặc nấm enzym để sản xuất insulin.
37