Page 242 - Giáo trình môn học vi sinh vật học

- Gây bệnh cho động vật: Trực khuẩn uốn ván sống hoại sinh trong ruột người, bò

và một số động vật nhai lại khác. Nó sống lâu trong đất, đặc biệt là đất ẩm ướt. Trực khuẩn

uốn ván thường gây bệnh cho các loài động vật có vú như bò, ngựa, cừu, chó, mèo và một

số động vật nhỏ như thỏ, chuột lang, chuột nhắt.
- Gây bệnh cho người: bệnh uốn ván ở người là một hiện tượng nhiễm độc tố gây

nên bởi sự xuyên qua tổ chức. Thời gian nung bệnh từ 5 - 10 ngày, đôi khi lâu hơn. Triệu

chứng đầu tiên là đau và căng cơ ở nơi bị thương, dấu hiệu này bệnh nhân thường bỏ qua.

Sau đó, triệu chứng xuất hiện rõ rệt. Đầu tiên là cứng hàm do cơ nhai bị co cứng, sau đó

tới cơ mặt. Vì vậy bệnh nhân há mồm khó, các cơ mặt co kéo làm cho nét mặt bệnh nhân
thay đổi hẳn. Tiếp đến là tổn thương các cơ gáy, cơ lưng, cơ thành ngực, cơ bụng và các

cơ chi làm cho lưng và cổ bệnh nhân bị uốn cong, thân chỉ tiếp xúc với giường bởi gót

chân, đầu và mông khi lên cơn; vì vậy gọi là bệnh uốn ván.

Giai đoạn cuối của bệnh, sự co thắt cơ lan rộng ra cơ bụng và cơ hoành làm cho

bệnh nhân nuốt và thở khó khăn, chức năng hô hấp và tuần hoàn bị rối loạn. Triệu chứng
co giật có thể xảy ra ở những nhóm cơ khác nhau, có khi dẫn đến đứt cơ và sai khớp

xương. Những cơn co giật như vậy làm bệnh nhân vô cùng đau đớn. Mặc dầu vậy, bệnh

nhân hoàn toàn tỉnh táo cho đến lúc chết. Bệnh nhân thường chết trong tình trạng suy hô

hấp cấp tính. Độc tố thần kinh cũng làm cho nhiệt độ bệnh nhân tăng cao, có khi lên đến

41C, mạch nhanh từ 150 đến 180 lần/phút, huyết áp giảm, nhịp thở nhanh và nông.
Ngoài ra còn thấy thay đổi một số thành phần trong máu như kali giảm, đường huyết

tăng... gây mất thăng bằng kiềm - toan trong cơ thể.

Hình . Bệnh uốn ván

242