Page 211 - Giáo trình môn học vi sinh vật học

Các Haemophilus ký sinh bắt buộc trên niêm mạc của người hoặc động vật. Hiện

nay, 10 loài có khả năng gây bệnh cho người đã được công nhận, loài quan trọng nhất là

Haemophilus influenzae.

Haemophilus influenzae

1. Đặc điểm sinh học

1.1. Hình thể

H. influenzae là trực khuẩn hoặc cầu trực khuẩn nhỏ, Gram âm. Kích thước 0,3-0,5

 0,5-3 m. Có thể gặp các dạng dài và mảnh như một đoạn chỉ khi điều kiện nuôi cấy

không chuẩn. Không có lông, có thể có vỏ.

1.2. Nuôi cấy

H. influenzae là loại vi khuẩn khó nuôi cấy. Chúng không mọc trên các môi trường
nuôi cấy thông thường, chỉ mọc khi trong môi trường đã có sẵn cả hai yếu tố X và V.

H. influenzae hiếu khí, mọc tốt hơn khi có CO (3 - 5%) lúc mới phân lập. Mọc tốt
2
trên môi trường chocolat và Levinthal trong khoảng nhiệt độ 23 - 39C; tối ưu: 37C.

Không mọc được trên thạch máu cừu; nếu mọc được trên các loại thạch máu khác (ví dụ

máu thỏ) thì không gây tan máu và khuẩn lạc nhỏ hơn nhiều so với trên thạch chocolat
trong cùng các điều kiện nuôi cấy khác.

1.3. Khả năng đề kháng

H. influenzae chịu đựng rất kém với các yếu tố ngoại cảnh. Trong bệnh phẩm,

chúng chết nhanh chóng nếu để ra ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp, để khô hoặc lạnh.

Các chất sát khuẩn thông thường tiêu diệt chúng một cách dễ dàng.
2. Khả năng gây bệnh

H. influenzae ký sinh bắt buộc trên niêm mạc đường hô hấp của người. Khoảng

75% trẻ lành có mang H. influenzae ở họng mũi (nasopharynx) như là một thành viên của

vi khuẩn chí bình thường. ở người lớn, tỷ lệ này thấp hơn.

211