Page 210 - Giáo trình môn học vi sinh vật học
P. 210
HAEMOPHILUS
MỤC TIÊU HỌC TẬP
1. Mô tả được đặc tính khuyết dưỡng của Haemophilus.
2. Trình bày được các phương pháp chẩn đoán vi sinh vật, phòng bệnh và điều trị các
bệnh do H. influenzae gây ra.
3. Giải thích được đặc điểm sinh học cơ bản (hình thể, tính chất nuôi cấy, tính chất
kháng nguyên) của H. influenzae.
4. Kể được các bệnh do H. influenzae gây ra.
Giống Haemophilus gồm các trực khuẩn nhỏ, Gram âm, không di động. Đây là các
vi khuẩn khuyết dưỡng, chúng không tự tổng hợp được một số yếu tố cần thiết cho sự
sinh sản và phát triển; đó là các yếu tố X và V (X: hematin; V: nicotinamid adenin
dinucleotid = NAD). Để Haemophilus có thể mọc được, người ta phải bổ sung bắt buộc
một hoặc cả hai yếu tố này (tuỳ theo loài) vào môi trường trước khi nuôi cấy chúng. Cả
hai yếu tố X và V, gọi là các nhu yếu của Haemophilus, đều có mặt trong hồng cầu. Yếu
tố X thì bền vững với nhiệt độ, yếu tố V thì ngược lại, không chịu được nhiệt.
Bảng 1. Tính chất sinh học của một số Haemophilus
Tên vi khuẩn Nhu yếu Tan máu
X V
H. influenzae + + -
H. hemolyticus + + +
H. ducreyi + - -
H. parainfluenzae - + -
H. segnis - + -
H. aphrophilus + - -
H. paraphrophilus - + -
210