Page 87 - Giáo trình môn học Ký sinh trùng

1.3. Dịch tễ học

1.3.1. Phân bố bệnh sán lá gan nhỏ

1.3.1.1. Trên thế giới

Bệnh sán lá gan nhỏ phân bố ở nhiều nước trên thế giới với trên 20 triệu

người mắc bệnh này.

Clonorchis sinensis phân bố ở Trung Quốc, Đài Loan, Triều Tiên, Nhật

Bản, Việt Nam và phía Đông nước Nga. Bệnh sán lá gan nhỏ C. sinensis được

phát hiện đầu tiên ở Trung Quốc. Ở các tỉnh phía Nam Trung Quốc, đặc biệt ở

Quảng Đông, có những vùng có tỷ lệ nhiễm rất cao, có nơi mèo nhiễm tới 80%,

chó nhiễm tới 44.2%. Tỷ lệ nhiễm trên người thay đổi từ 12-40%. Các tỉnh phía

Bắc Trung Quốc có tỷ lệ nhiễm thấp hơn.

Opisthorchis viverrini phân bố ở Đông Nam châu Á, Thái Lan, Lào,

Malaysia, Việt Nam, Campuchia và Trung Quốc.

1.3.1.2. Tại Việt Nam

Tại Việt Nam, Clonorchis sinensis ở người được Grall phát hiện và thông
báo năm 1887.

Ở Miền Bắc, tập quán ăn cá gỏi phổ biến nhất ở Nam Định, Ninh Bình,
Thanh Hóa với tỉ lệ 60-84%; Ở Miền Nam, tập quán ăn cá gỏi phổ biến ở Phú

Yên, Bình Định với tỉ lệ nhiễm 46-61.3% (Nguyễn Văn Đề và cs, 2009).
1.3.2. Một số yếu tố nguy cơ trong dịch tễ học sán lá gan nhỏ

- Tập quán ăn gỏi cá: Miền Bắc, tập quán ăn gỏi cá phổ biến nhất ở Nam

Định, Ninh Bình, Thanh Hoá..., có nơi tỷ lệ 60-84%. Miền Nam, tập quán ăn

gỏi cá phổ biến nhất ở Phú Yên, Bình Định, có địa phương tỷ lệ 46-61,3%.

- Do tập quán ăn gỏi cá nên vấn đề tái nhiễm rất quan trọng.

- Tỷ lệ nhiễm tăng dần theo nhóm tuổi, cao nhất ở nhóm 40-49 tuổi. Nam

giới nhiễm cao hơn nữ, có điều tra nam nhiễm cao hơn nữ 4 lần.

- Cá bị ô nhiễm bởi ấu trùng sán lá: tại các địa phương có bệnh sán lá gan

lưu hành, cá có tỷ lệ nhiễm ấu trùng sán lá cao (44,4-92,9% tại Nam Định, 10-

29% tại Phú Yên); cá ở chợ Hà Nội cũng bị nhiễm 1-21%.

84