Page 73 - Hóa phân tích

Để xác định điểm tương đương của sự chuẩn độ, người ta dùng những chất

mà màu sắc thay đổi tuỳ thuộc vào pH, được gọi là chất chỉ thị acid – base hoặc

chất chỉ thị pH.

2. Chất chỉ thị trong định lượng bằng phương pháp acid - base

2.1. Khái niệm về chất chỉ thị
Chất chỉ thị là chất có khả năng xác định được điểm kết thúc của quá trình

chuẩn độ với mức độ tin cậy biết trước.

Khi chọn đúng chỉ thị thì điểm tương đương trùng với điểm kết thúc của quá

trình chuẩn độ.

Chất chỉ thị acid – base là các acid hoặc base yếu, nó phân ly trong dung

dịch theo phương trình:

+
HInd H + Ind -

Màu của dung dịch mà trong đó chất chỉ thị ở dạng phân tử (HInd) khác với

-
màu của dung dịch trong đó chất chỉ thị ở dạng ion (Ind ). Nếu cân bằng của phản
ứng chuyển dịch về phía phải thì dung dịch có màu của dạng ion chất chỉ thị. Nếu

cân bằng đó chuyển dịch về phía trái thì dung dịch có màu của phân tử chỉ thị.

Ví dụ: Methyl da cam là acid:

+
HInd H + Ind -

Màu đỏ Màu vàng

Phenolphtalein là acid yếu:

+
HInd H + Ind -

Không màu Màu hồng

2.2. Khoảng pH đổi màu của chất chỉ thị
Khoảng pH đổi màu của chất chỉ thị là khoảng pH trong đó thấy được sự

biến đổi màu của chất chỉ thị.

Khoảng chuyển màu này thường được tính theo công thức:

pH  pK HInd  1

Khoảng pH đổi màu của một số chỉ thị được trình bày ở bảng 7.1:

68