Page 90 - Giáo trình môn học Nguyên lý tạo ảnh

d. Khi Mz phục hồi lại được toàn bộ giá trị ban đầu (Mo).
Bản chất của hiện tượng thư duỗi dọc là do các proton khi chuyển từ trạng thái
bị kích thích về trạng thái ổn định ban đầu và giải phóng ra năng lượng đã hấp thụ từ
sóng RF vào môi trường xung quanh (lattice). Do đó thư duỗi T1 cũng còn được gọi
là thư duỗi spin-lattice, tức là thư duỗi được hình thành do các spin giải phóng năng
lượng vào mạng lưới xung quanh.
2.2. Thư duỗi T2
Ngay sau khi sóng RF kích thích, các proton tiến động ở cùng một trạng thái
gọi là cùng pha. Nhưng theo thời gian, do các proton khác nhau nằm ở vị trí khác
nhau, có tần số tiến động khác nhau nên trạng thái cùng pha sẽ bị chuyển dần dần
sang trạng thái lệch pha. Khi đó các proton lệch pha với nhau sẽ triệt tiêu một phần
hoặc hoàn toàn moment từ của nhau. Kết quả là vector tổng hợp Mxy giảm dần do sự
triệt tiêu và tương tác giữa các proton. Hiện tượng Mxy giảm dần do sự tương tác và
triệt tiêu lẫn nhau của các spin trong trạng thái lệch pha được gọi là thư duỗi T2, hay
thư duỗi ngang (transverse relaxation) của thành phần Mxy. Theo bản chất hiện
tượng tương tác giữa các spin với nhau do dẫn đến triệt tiêu năng lượng của nhau nên
thư duỗi T2 còn được gọi là thư duỗi spin-spin.

Hình 1.13. Thời gian suy giảm T2 (T2 decay)
0
a. Do tác động của RF, Mo lệch một góc 90 . Mxy có độ lớn bằng Mo. Mxy quay
xung quanh trục Z trong mặt phẳng xy.
b. Khi RF ngừng kích thích. Mo trở lại trạng thái ban đầu. Các thành phần của Mxy
lệch pha nhau.
c. Sự lệch pha và tương tác lẫn nhau làm triệt tiêu momen từ, dẫn đến suy giảm Mxy.
d. Mxy tiếp tục bị suy giảm đến khi bị triệt tiêu hoàn toàn nếu như RF tiếp tục ngừng
kích thích.
T1 và T2 là các đại lượng có bản chất độc lập với nhau nhưng ít nhiều diễn ra
trong cùng một thời điểm. Độ lớn của T1 và T2 phụ thuộc vào cường độ từ trường
ngoài (Bo) và mức độ chuyển động nội tại của các proton trong tổ chức (chuyển động
Brown). Các loại mô khác nhau thì T1, T2 có giá trị khác nhau và đương nhiên mật
độ các proton cũng khác nhau. Với cường độ từ trường ngoài là 1.5T, các mô trong
cơ thể có 11 nhận giá trị trong khoảng 500-5000 msec, T2 nhận giá trị trong khoảng
100-300 msec. Mô mỡ có T1 và T2 nhỏ hơn nước, tức là thời gian phục hồi và suy
giảm của mô mỡ nhanh hơn nước.

2.3. Thư duỗi T2*
Trong quá trình suy giảm của Mxy, ngoài thư duỗi T2 còn có thêm một đại
lượng nữa là thư duỗi T2*(T2 * relaxation). Thư duỗi T2* là là hiện tượng suy giảm
Mxy do sự không đồng nhất của từ trường (field inhomorreneities). Các mô và tổ
90