Page 30 - Giáo trình môn học Nguyên lý tạo ảnh

A1 A2
C1 C2
B1 B2

mA

Bóng X quang
Hình 1.27. Mạch chỉnh lưu ba pha thực tế

Bằng một số biện pháp đặc biệt, người ta có thể giảm mức độ “gợn sóng” này
xuống thấp hơn nữa. Phổ biến trong số các biện pháp này là:
+ Dùng tụ lọc cao thế mắc song song với bóng X quang.
+ Bổ sung thêm 3 cuộn dây thứ cấp nữa (hình 1.27). Như vậy phía thứ cấp sẽ có
6 cuộn dây độc lập với nhau, trong đó 3 cuộn dây đấu thành hình sao 3 cuộn còn lại
đấu thành hình tam giác. Trong mạch sử dụng 12 điốt chỉnh lưu. Nhờ cách bố trí này,

trong một chu kỳ điện áp sẽ có 12 nửa chu kỳ đặt vào bóng X quang nên “gợn sóng”
điện áp chỉnh lưu cao thế trong kiểu mạch này giảm xuống chỉ còn 3%. Hiển nhiên,
khi điện áp chỉnh lưu cao thế bằng phẳng hơn, sự khác biệt giữa trị số dòng đỉnh I p và
dòng trung bình I tb trong kiểu chỉnh lưu này thấp hơn trong kiểu chỉnh lưu một pha cả
chu kỳ rất nhiều.
- Ưu, nhược điểm
Kiểu chỉnh lưu 3 pha có các ưu điểm cơ bản sau:
+ So với kiểu chỉnh lưu một pha cả chu kỳ, trong kiểu chỉnh lưu 3 pha, dòng tải
phân phối đều trong cả 3 pha, sự chênh lệch giữa I p và I tb ít hơn do vậy có thể tăng
dòng của bóng X quang tới cỡ 1.000mA khiến cho công suất phát xạ tia X tăng lên
rất nhiều.
+ Với cùng một trị số mAs, ta có thể rút ngắn thời gian chụp do vậy có thể nâng
cao chất lượng ảnh khi chụp những đối tượng vận động như phổi, tim... nhờ giảm
nhoè ảnh do di động, mặt khác do công suất phát xạ cao nên có thể kéo dài khoảng
cách giữa tiêu điểm phát xạ (bóng X quang) và phim nên có thể giảm độ méo dạng
hình học nghĩa là ảnh chụp có kích thước gần với kích thước thật.
+ Do có thể duy trì điện áp chỉnh lưu cao thế gần như không đổi trong suốt quá
trình chụp, kết hợp với việc sử dụng những mạch thời gian điện tử thích hợp, có thể
giảm thời gian chụp xuống tới mức tối thiểu cỡ 1,0ms.
Tuy nhiên, mạch chỉnh lưu kiểu này vẫn có một số nhược điểm sau:
+ Cấu tạo của khối cao thế bao gồm biến thế chỉnh lưu và các phụ kiện khác
như: công tắc, đầu nối, mạch bảo vệ... đều phức tạp.
+ Thể tích và trọng lượng lớn.

30