Page 87 - Dược liệu

DƯỢC LIỆU CHỨA FLAVONOID

MỤC TIÊU

1. Trình bày được khái niệm, cấu trúc hóa học chung, tính chất, phân loại
flavonoid và phân bố flavonoid trong thực vật.
2. Trình bày được nguyên tắc chiết xuất, các phương pháp định tính flavonoid
trong dược liệu.
3. Trình bày được tác dụng của flavonoid.
4. Trình bày được 7 dược liệu chứa flavonoid theo nội dung: tên khoa học, đặc
điểm thực vật, bộ phận dùng, thành phần hoá học chính, kiểm nghiệm dược
liệu, tác dụng và công dụng.

NỘI DUNG
1. Đại cương
1.1. Khái niệm và cấu trúc khung flavonoid
Flavonoid là một nhóm hợp chất lớn thường gặp trong thực vật. Hơn một nửa số
rau quả thường dùng có chứa flavonoid. Cho đến nay có khoảng 4.000 chất đã được
xác định cấu trúc. Chỉ riêng 2 nhóm flavon và flavonol và với nhóm thế là OH và hoặc
OCH 3 thì theo lý thuyết có thể gặp 38.627 chất.
Phần lớn các chất flavonoid có màu vàng (flavonoid do từ flavus có nghĩa là
màu vàng). Tuy nhiên một số có màu xanh, tím đỏ, một số khác lại không có màu
cũng thuộc nhóm flavonoid. Trong thực vật cũng có một số nhóm hợp chất khác
không thuộc flavonoid nhưng lại có màu vàng như carotenoid, anthranoid, xanthon,
cần chú ý để khỏi nhầm.
Khung của flavonoid.
Người ta xếp vào nhóm flavonoid những chất có cấu
tạo khung theo kiểu C 6-C 3-C 6 hay nói cách khác là khung
cơ bản gồm 2 vòng benzen A và B nối với nhau qua một
mạch 3 carbon.
Trong đa số trường hợp thì mạch 3 carbon đóng
vòng với vòng A và tạo nên dị vòng C có oxy. Dị vòng C có thể là:

Nếu ghép vòng C với vòng A thì có các nhân: