Page 126 - Sự hình thành bệnh tật và sự phục hồi
P. 126
- Hình thể và cấu trúc: HAV là typ thứ 72 của Enterovirus, thuộc nhóm
Picornavirus và không có vỏ envelope. Ngoài cùng là vỏ capsid gồm có 32
capsomer được tạo bởi 4 protein cấu trúc và làm cho virus có hình đối xứng
20 mặt với đường kính khoảng 27nm. Phía trong là ARN sợi dương duy nhất,
6
trọng lượng khoảng 2,5 x 10 dalton.
0
0
- Sức đề kháng: HAV có thể tồn tại 18 giờ ở 4 C, sau 72 giờ ở 37 C, 1
0
0
giờ ở 60 C và có thể sống hàng năm ở -20 C. Ngoài ra, HAV cũng không bị
bất hoạt bởi các dung môi hoà tan lipid thông thường như ether. Nhưng HAV
0
lại dễ dàng bị bất hoạt bởi tia cực tím, formalin nồng độ 1/400 hoặc ở 100 C
trong vòng 5 phút (đây là đặc điểm quan trọng trong sản xuất vaccin).
7.2. Khả năng gây bệnh
HAV chỉ gây bệnh cho người, nhưng có thể gây bệnh thực nghiệm cho
tinh tinh. Ở người thường HAV ủ bệnh khoảng 20 – 30 ngày rồi biểu hiện các
0
triệu chứng nhẹ như: sốt 38 – 38,5 C, vàng da niêm mạc, nước tiểu vàng…và
rất hiếm có các triệu chứng nặng. Khoảng 40 – 60% người mắc HAV không
có biểu hiện lâm sàng.
HAV có mặt khắp thế giới và lây truyền qua đường phân miệng. Nguồn
lây chính là người mang virus không biểu hiện triệu chứng bệnh (chiếm 40 –
60%) và người bệnh. Những người nhiễm HAV chủ yếu là trẻ em và những
người sống mất vệ sinh. Trong đó bệnh viêm gan A có tỷ lệ cao ở vùng nhiệt
đới, đặc biệt là các nước nghèo có điều kiện vệ sinh thấp kém.
Bệnh phẩm là phân hoặc mảnh sinh thiết gan. Có thể xác định trực tiếp
virus trong bệnh phẩm bằng kính hiển vi điện tử hay kỹ thuật miễn dịch
huỳnh quang và miễn dịch phóng xạ. Ngoài ra có thể nuôi cấy phân lập virus
trong các tế bào Vero hoặc tế bào lưỡng bội phổi người.
7.3. Nguyên tắc phòng bệnh
Phòng bệnh
- Phòng bệnh không đặc hiệu: Bằng cách quản lý bệnh nhân và xử lý
tốt chất thải, đồ dùng của bệnh nhân.
126