Page 137 - Giáo trình môn học vi sinh vật học

- Trên môi trường thạch máu, tụ cầu vàng phát triển nhanh, tạo tan máu hoàn toàn. Tụ

cầu vàng tiết ra 5 loại dung huyết tố (hemolysin): , , , , .

- Trên môi trường canh thang: tụ cầu vàng làm đục môi trường, để lâu nó có thể lắng cặn.

1.3. Khả năng đề kháng
Tụ cầu vàng có khả năng đề kháng với nhiệt độ và hoá chất cao hơn các vi khuẩn

o
không có nha bào khác. Nó bị diệt ở 80 C trong một giờ (các vi khuẩn khác thường bị
o
diệt ở 60 C trong 30 phút). Khả năng đề kháng với nhiệt độ thường phụ thuộc vào khả
o
năng thích ứng nhiệt độ tối đa (45 C) mà vi khuẩn có thể phát triển. Tụ cầu vàng cũng có
thể gây bệnh sau một thời gian dài tồn tại ở môi trường.
1.4. Sự kháng kháng sinh

Sự kháng lại kháng sinh của tụ cầu vàng là một đặc điểm rất đáng lưu ý. Đa số tụ

cầu kháng lại penicillin G do vi khuẩn này sản xuất được enzym penicillinase nhờ gen

của R-plasmid. Một số còn kháng lại được methicillin gọi là methicillin resistance S.

aureus (viết tắt là MRSA), do nó tạo ra được các protein gắn vào vị trí tác động của
kháng sinh. Hiện nay một số rất ít tụ cầu còn đề kháng được với cephalosporin các thế hệ.

Kháng sinh được dùng trong các trường hợp này là vancomycin.

1.5. Tính chất sinh vật hoá học

Tụ cầu có hệ thống enzym phong phú, những enzym được dùng trong chẩn đoán

là:
- Coagulase có khả năng làm đông huyết tương người và động vật khi đã được

chống đông. Đây là tiêu chuẩn quan trọng nhất để phân biệt tụ cầu vàng với các tụ cầu

khác. Coagulase có ở tất cả các chủng tụ cầu vàng. Hoạt động của coagulase giống như

thrombokianase tạo thành một "áo fibrinogen" trong huyết tương.

Coagulase có 2 loại: một loại tiết ra môi trường - gọi là coagulase tự do và một loại bám
vào vách tế bào - gọi là coagulase cố định.

- Catalase dương tính. Enzym này xúc tác gây phân giải H O  O + H O.
2
2
2
2
Catalase có ở tất cả các tụ cầu mà không có ở liên cầu.
- Lên enzym đường mannitol.

- Desoxyribonuclease là enzym phân giải ADN.

137