Page 128 - Giáo trình môn học thực hành vi sinh

XÉT NGHIỆM PHÂN

Bệnh ỉa chảy cấp tính có thể gây tử vong vì mất nước và điện giải trầm trọng.

Bệnh ỉa chảy mạn tính có thể gây suy dinh dưỡng, loạn khuẩn đường ruột và các biến

chứng khác. chẩn đoán căn nguyên gây ỉa chảy nhằm phục vụ cho điều trị đặc hiệu

căn nguyên, chữa khỏi bệnh. Xét nghiệm phân giúp tìm căn nguyên gây bệnh ỉa chảy.
Rất nhiều vi sinh vật có thể gây bệnh ỉa chảy, có thể chia thành 3 nhóm lớn:

- Vi khuẩn: Salmonella, Shigella, Escheriachia coli, Vibrio cholerae, Vibrio

parahemolyticus, Campylobacter spp, staphylococus aureus.

- Virus: Rotavirus, Enterovirus, Adenovirus Virus, Rotavirus, Enterovirus,

Adenovirus.
- Ký sinh trùng: Entamoeba histolytica, Giardia, Crytosporidium.

Mỗi vi sinh vật gây bệnh ỉa chảy theo một cơ chế riêng, vì vậy chúng gây nên

những triệu chứng lâm sàng khác nhau. Căn cứ vào các triệu chứng đó, người ta có thể

dự đoán được căn nguyên. Phòng xét nghiệm vi sinh phải liên hệ chặt chẽ với các thầy

thuốc lâm sàng để thu thập các thông tin sau đây: triệu chứng lâm sàng chính, thời
gian phát hiện bệnh kể từ khi ăn thức ăn nghi ngờ, tuổi, tiền sử sử dụng thức ăn và

kháng sinh. Những thông tin này giúp người xét nghiệm có định hướng đúng trong

việc chọn quy trình xét nghiệm. Ví dụ, trước một bệnh nhân có sốt, đau quặn bụng

từng cơn, đi ngoài nhiều lần nhưng mỗi lần lượng phân ít, có lẫn máu tươi và nhày

như mũi thì nghĩ tới căn nguyên là Shigella và như vậy thì quy trình xét nghiệm tìm
Shigella phải là chọn lọc ưu tiên.

Mục tiêu học tập
1. Trình bày được tầm quan trọng và những chỉ định xét nghiệm phana.

2. Mô tả được cách lấy phân cho xét nghiệm vi sinh.

3. Nếu được các bước chính trong quy trình cấy phân.
4. Đánh giá được kết quả xét nghiệm phân.

1. Chỉ định xét nghiệm phân
- Rối loạn tiêu hóa: đi ngoài nhiều lần trong ngày, tính chất phân bình thường

(lẫn máu tươi, nhầy mũi, toàn nước…).

128