Page 118 - Giáo trình môn học thực hành vi sinh

XÉT NGHIỆM BỆNH PHẨM ĐƢỜNG HÔ HẤP

MỤC TIÊU HỌC TẬP

1. Trình bày phương pháp lấy bệnh phẩm họng mũi

2. Giải thích quy trình phân lập xác định vi khuẩn phế cầu và H. influenzae, bạch cầu.

Đường hô hấp thường được chia một cách tương đối thành đường hô hấp trên và

dưới với mốc là nắp thanh quản. Những vi khuẩn thường gây viêm đường hô hấp là:

- Trên: Liên cầu, phế cầu, H. influenzae, bạch cầu…

- Dưới: Phế cầu, H. influenzae, Klebssiella, liên cầu, tụ cầu, lao.

Nhiều vi khuẩn trong số này (đặc biệt là phế cầu và H. influenzae) là thành viên
của vi khuẩn chi bình thường của đường hô hấp trên, vì vậy chẩn đoán căn nguyên vi

khuẩn của viêm đường hô hấp rất phức tạp.

1. Bệnh phẩm

1.1. Cách lấy bệnh phẩm

Ngoài nguyên tắc chung cho kỹ thuật lấy bệnh phẩm xét nghiệm vi sinh vật, cần
chú ý thêm mấy điểm sau đây:

1.1.1. Ngoáy họng

- Họng mũi (Nasopharynx):

Dùng tăm bông mềm, đàn hồi đưa vào lỗ mũi trước một đoạn bằng độ dài từ

cánh mũi tới dái tai, xoay tròn đầu tăm bông rồi rút ra, làm lại như thế đối với lỗ mũi bên
kia.

Bệnh phẩm này tốt cho phân lập vi khuẩn để giám sát tính kháng thuốc của

chúng, hiện nay cũng dùng phổ biến để chẩn đoán căn nguyên, nhất là ở trẻ em.

- Họng miệng (Oropharynx):

Dùng tăm bông cứng, bệnh nhân há miệng to, thầy thuốc lấy đè lưỡi ấn lưỡi
xuống, quệt đầu bông vào vùng bệnh lý (đỏ, giả mạc…).

Bệnh phẩm này dùng để chẩn đoán bạch cầu, liên cầu và viêm họng Vincent.

1.1.2. Đờm khạc nhổ (Expectorrateds sputum)

áp dụng cho người lớn, bệnh nhân súc miệng sạch lúc sáng sớm mới ngủ dậy,

khạc đờm sâu, nhổ vào ống rộng miệng vô khuẩn.

118