Page 6 - Giáo trình môn học Y học hạt nhân xạ trị
P. 6

Hình 1.1: Sơ đồ phân rã phóng xạ của Co-60 được dùng trong y học
               b) Đặc điểm
               - Có bản chất là một quá trình biến đổi hạt nhân.
               - Có tính tự phát và không điều khiển được.
               - Là một quá trình ngẫu nhiên.
               1.2. Các dạng phân rã phóng xạ
                       Các tia phóng xạ thường được đi kèm trong sự phóng xạ của các hạt nhân.

               Có 3 loại tia phóng xạ phát ra trong quá trình phân rã của hạt nhân, chúng có bản
               chất khác nhau là tia anpha (ký hiệu là α), tia beta (kí hiệu là β), tia gamma (kí
               hiệu là γ).
                       Các tia phóng xạ là những tia không nhìn thấy được, nhưng có những tác
               dụng cơ bản như kích thích một số phản ứng hóa học, ion hóa chất khí…
               a) Phóng xạ α
               - Tia α thực chất hạt nhân của nguyên tử Heli, hí hiệu
                       Phương trình phóng xạ:


                       Dạng rút gọn:


               Ví dụ: Hạt nhân pôlôni Po210 phóng xạ   và biến đổi thành hạt nhân chì Pb206
               theo phương trình sau




                                                                                          7
               -  Trong  không  khí,  tia  α  chuyển  động  với  vận  tốc  khoảng  10  m/s.  Đi  được
               chừng vài cm trong không khí và chừng vài μm trong vật rắn, không xuyên qua
               được tấm bìa dày 1 mm. Bị lệch về bản âm của tụ điện
               b) Phóng xạ β
                       Tia β là các hạt phóng xạ phóng xạ với tốc độ lớn (xấp xỉ tốc độ ánh sáng),
               cũng làm ion hóa không khí nhưng yếu hơn tia α. Trong không khí tia β có thể đi
               được quãng đường dài vài mét và trong kim loại có thể đi được vài mm. Tia β  bị
                                                                               –
                                                                        +
               lệch trong điện trường. Có hai loại phóng xạ β là β  và β
                              – 0
               * Phóng xạ β :  e -1
                                                 –
                       Phương trình phân rã β  có dạng:
                                                             6
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11