Page 34 - Giáo trình môn học Y học hạt nhân xạ trị

lan truyền khắp cơ thể, dược chất phóng xạ sẽ tạo ra dấu vết hoạt động bệnh lý và
sinh lý trong các tế bào và tổ chức cần nghiên cứu.
Bảng 1.3: Một số dược chất phóng xạ dùng trong ghi hình PET

Hiện nay, bốn DCPX dùng trong PET chính thức công nhận bởi Ủy ban sử
82
18
dụng thuốc và thực phẩm Hoa Kỳ FDA : Na F cho hình ảnh xương, RbCl để
đánh giá tưới máu cơ tim trong khu vực trong việc chẩn đoán và nội địa hóa của
18
nhồi máu cơ tim, FDG để xác định các vùng chuyển hóa bất thường glucose và
13
các bệnh ác tính nguyên phát và di căn và NH3 để đánh giá lưu lượng máu cơ
18
tim. FDG hiện đang được sử dụng rộng rãi nhất.
15
Thăm dò tưới máu cơ quan hay tổ chức thường dùng nước đánh dấu O.
Ngoài ra, vài dược chất phóng xạ khác cũng được sử dụng cho ghi hình tưới
máu cơ tim bằng PET/CT như: N-amoniac, Rb+(được vận chuyển vào trong
82
13
cơ tim tương tự như K+),[11C]-Acetat.
18
Thăm dò chuyển hoá: FDG dùng trong ghi hình cắt lớp não, các khối u
trong cơ thể, chẩn đoán sa sút trí tuệ do bệnh Alzheimer, chẩn đoán khu trú
nguyên nhân gây động kinh, chẩn đoán cơ tim sống còn (myocardial viability),
chẩn đoán khu trú viêm, nhiễm trùng…
Tổng hợp ADN: Sử dụng [ H]thymidin đánh giá sự tăng sinh tế bào.
3
Vận chuyển acid amin và tổng hợp protein: thường dùng C, F
18
11
18
Thụ thể (Receptor): F-DOPA (đánh giá hệ dopaminergic trên bệnh nhân
68
Parkinson), thụ thể Ga-DOTA-somatostatin (đánh giá bệnh và định hướng điều
trị ung thư thầ n kinh nội tiết).
Giảm oxy máu: Dùng các Nitroimidazol (như [18F]fluoromisonidazol)
hay Cu-ATSM.
a
Những dược chất phóng xạ khác: FLT (Fluoro-levo-thymidin) là một
trong những dược chất được đặt nhiều kỳ vọng trong ung thư . Ứng dụng phổ
18
biến nhất của FLT là trong ung thư phổi, chẩn đoán phân biệt tổn thương dạng
nốt đơn độc ở phổi là lành tính hay ác tính.
Các dược chất phóng xạ dùng trong PET đem lại 2 lợi thế nổi bật so với
những dược chất phóng xạ dùng trong các kỹ thuật SPECT với Tc 99-m , hoặc Tl .
201
Những hạt nhân phóng xạ dùng trong PET được tổng hợp thành các phân tử sinh
học hoặc tương tự như vậy và do đó có thế đánh dấu các hoạt động hoá sinh của
những hợp chất tự nhiên. Ngoài ra, những đồng vị phóng xạ dùng trong PET có
thời gian bán hủy ngắn (từ 75 giây đến 110 phút) nên sẽ giảm liều chiếu xạ đối
với bệnh nhân, cũng như thời gian yêu cầu trước một quy trình xạ hình tiếp theo.

34