Page 24 - Giáo trình môn học đại cương hộ sinh

Là những phụ nữ chết từ khi mang thai đến 42 ngày sau khi kết thúc thai nghén do
bất kỳ một nguyên nhân nào và ở đâu, trừ tai nạn, ngộ độc và tự tử.
Tử vong mẹ được phân loại như sau:
- Tử vong mẹ do nguyên nhân trực tiếp: là những trường hợp tử vong do biến
chứng sản khoa trong thời kỳ thai sản (gồm thời kỳ mang thai, chuyển dạ đẻ và trong
vòng 42 ngày sau đẻ), do không kịp can thiệp sản khoa, chẩn đoán sai, điều trị không
đúng hoặc tất cả những nguyên nhân kể trên. Ví dụ: chảy máu (băng huyết), nhiễm
khuẩn, tiền sản giật/sản giật, đẻ khó, phá thai không an toàn, chửa ngoài tử cung, tắc
mạch ối, tai biến gây mê/gây tê trong mổ lấy thai…
- Tử vong mẹ do nguyên nhân gián tiếp: là những trường hợp tử vong do những
bệnh hiện tại hoặc đã mắc từ trước khi có thai và phát triển nặng lên trong quá trình mang
thai, hoặc do hậu quả của việc mang thai mà không phải do nguyên nhân sản khoa trực
tiếp. Ví dụ: thiếu máu, bệnh gan, tim mạch, hen, lao, AIDS…
3.9. Phụ nữ đẻ và trẻ sơ sinh được chăm sóc sau sinh
Là những bà mẹ và/hoặc trẻ sơ sinh được cán bộ y tế chăm sóc trong giai đoạn sau
sinh, từ khi về nhà đến 42 ngày sau sinh (những trường hợp được y tế thôn bản hoặc cô
đỡ thôn bản đã được đào tạo chăm sóc cũng được tính).
3.10. Số lượt khám phụ khoa
Là số lượt người phụ nữ được thầy thuốc hoặc nữ hộ sinh thăm khám nhằm phát
hiện các bệnh về phụ khoa, bao gồm khám của các cơ sở y tế nhà nước và tư nhân.
3.11. Số lượt chữa bệnh phụ khoa
Là số lượt phụ nữ mắc bệnh phụ khoa được điều trị bao gồm điều trị nội, ngoại trú
kể cả các trường hợp cho đơn về điều trị tại nhà.
3.12. Vô sinh
Những cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ từ 20-49 tuổi muốn có thai, không sử
dụng bất kỳ biện pháp tránh thai nào nhưng qua 1 năm (12 tháng) vẫn không có thai,
được coi là vô sinh.
3.13. Tai biến do phá thai
Bao gồm chảy máu, chấn thương đường sinh dục, rách cổ tử cung, thủng tử cung,
nhiễm khuẩn, uốn ván...
3.14. Chu sinh
Chỉ giai đoạn từ khi thai nghén được 22 tuần đến dưới 7 ngày sau sinh.
- Chết chu sinh (hay tử vong chu sinh): là các trường hợp chết của thai nhi từ khi
đủ 22 tuần tuổi trở lên và chết của trẻ sơ sinh < 7 ngày tuổi. Như vậy:
- Số chết chu sinh = số chết thai nhi từ khi đủ 22 tuần tuổi trở lên cho đến trước
khi sinh + số chết thai nhi trong khi sinh + số chết sơ sinh < 7 ngày tuổi.
3.15. Tỷ lệ chết chu sinh (PNMR)
- Định nghĩa: số thai chết lưu và tử vong sơ sinh trong tuần đầu tiên (tử vong sơ
sinh sớm) trên tổng số 1000 ca sinh (sinh và tử vong) trong một năm hoặc thời kỳ nhất
định.
- Chỉ số này thường được báo cáo thường niên. Đây là mốc chính để đánh giá chất
lượng chăm sóc sức khỏe.
3.16. Sơ sinh
Chỉ giai đoạn từ khi sinh ra đến dưới 28 ngày sau sinh.