Page 23 - Giao trinh- Chăm sóc sức khỏe sinh sản cộng đồng
P. 23
Những người phụ nữ nghiện ma túy và phụ nữ mại dâm đặc biệt dễ bị tổn thương
bởi sự kỳ thị, phân biệt đối xử và những chính sách nghiêm ngặt quá mức. Ngoài ra, kinh
tế cũng là một yếu tố quan trọng làm tăng nguy cơ nhiễm HIV ở phụ nữ. Khó khăn về
kinh tế đôi khi đi kèm với tình trạng nhập cư làm tăng hành vi nguy cơ cao ở phụ nữ,
buộc họ phải hành nghề mại dâm vì nhu cầu bức thiết về kinh tế. Trong những năm gần
đây tình hình được cải thiện hơn, phụ nữ được tiếp cận nhiều hơn với các chương trình dự
phòng HIV cũng như điều trị và chăm sóc. Dữ liệu từ 90 quốc gia có thu nhập thấp và
trung bình cho thấy, xét về tổng thể, phụ nữ có đôi chút lợi thế trong tiếp cận điều trị
ARV: cụ thể là cuối năm 2008, 45% phụ nữ có nhu cầu và chỉ 37% đàn ông cần được
điều trị ARV. Cũng trong năm 2008, 45% bà mẹ mang thai nhiễm HIV nhận được thuốc
kháng virus để ngăn ngừa lây nhiễm HIV từ mẹ sang con, tăng 10% so với năm 2004.
Tuy nhiên, vẫn còn đó những thách thức: chỉ có 21% phụ nữ mang thai được xét nghiệm
HIV và tư vấn, và chỉ 1/3 những người được xác định là nhiễm HIV dương tính trong quá
trình chăm sóc tiền sản sau đó được đánh giá đầy đủ điều kiện để được điều trị ARV.
Nguyên nhân của việc quan hệ tình dục sớm đối với các bé gái liên quan trực tiếp
tới việc cho phép kết hôn sớm tại các nước đang phát triển. Hơn nữa, bạn tình của các cô
gái trẻ thường già hơn họ rất nhiều: một báo cáo nghiên cứu tại 16 quốc gia ở khu vực cận
Sahara, châu Phi cho thấy chồng của các trẻ em gái từ 15 đến 19 tuổi trung bình già hơn
họ 10 tuổi. Kết hôn sớm có thể khiến họ dễ bị mắc các bệnh lây truyền qua đường tình
dục và HIV, đặc biệt nếu như bạn tình của họ lớn tuổi và đã từng quan hệ nhiều.
Các nghiên cứu tiến hành tại Brazil, Ấn Độ, Mauritius và Thái Lan cho thấy phụ
nữ trẻ biết rất ít về cơ thể của họ, các biện pháp ngừa thai và các bệnh lây truyền qua
đường tình dục. Ngoài ra họ cảm thấy sợ sệt khi tìm hiểu về tình dục hay bao cao su, vì sợ
bị mọi người đánh giá là đã từng quan hệ tình dục bất kể trên thực tế có phải là như vậy
hay không.
Đối với nhiều phụ nữ, bị nhiễm HIV chỉ đơn giản là họ đã kết hôn. Chuẩn mực xã
hội chấp nhận ngoại tình cũng như quan hệ tình dục trước hôn nhân ở nam giới, cộng với
việc người phụ nữ không có quyền đòi hỏi tình dục an toàn khiến cho phụ nữ có nguy cơ
nhiễm HIV, mặc dù họ chỉ quan hệ với 1 người trong suốt cuộc đời. Đối với những phụ
nữ như vậy, “vẫn chung thủy” cũng không có gì đảm bảo.
Sự kỳ thị liên quan đến HIV/AIDS là yếu tố chính ngăn cản nhiều phụ nữ và đàn
ông tiếp cận với các dịch vụ y tế và xã hội. Phụ nữ có lẽ bị ảnh hưởng nhiều hơn bởi sự
kỳ thị so với nam giới và bị phân biệt đối xử nhiều hơn bởi các chuẩn mực xã hội khắt
khe hơn trong việc chấp nhận các hành vi tình dục ở nữ giới, và bởi phụ nữ thường sẽ tổn
thương về kinh tế hơn là nam giới.
Sự khác biệt giới trong việc đưa ra quyết định cũng có thể ảnh hưởng đến quyền
được sử dụng các dịch vụ y tế. Một nghiên cứu tiến hành tại Tanzania là ví dụ điển hình,
người đàn ông có thể độc lập quyết định sử dụng dịch vụ tư vấn và xét nghiệm tự nguyện
22