Page 23 - Chính trị
P. 23
- Giá trị của hàng hoá sức lao động biểu hiện bằng tiền công, tiền lương
của người công nhân làm thuê do người chủ tư bản trả.
- Giá trị sử dụng của hàng hoá sức lao động biểu hiện người công nhân
chỉ cần dùng một phần ngày lao động để sản xuất ra một khối lượng hàng hoá
ngang bằng với chi phí nuôi bản thân và nuôi gia đình mình (tiền công), phần
còn lại thì làm không công, tạo ra giá trị thặng dư cho nhà tư bản, đó là nguồn
gốc lợi nhuận, nguồn gốc giàu có của chủ tư bản. Đó cũng là nội dung căn bản
nhất của học thuyết giá trị thặng dư .
Quá trình sản xuất Tư bản chủ nghĩa
+ Khai niệm quá trình sản xuất TBCN
Quá trình sản xuất tư bản chủ nghĩa là sự thống nhất giữa quá lao động
tạo ra giá trị sử dụng và quá trình sản xuất giá trị thặng dư. Nhà tư bản dùng
tiền mua tư liệu sản xuất, sức lao động và tiến hành sản xuất. Mục đích của các
nhà tư bản, là sản xuất ra giá trị thặng dư tối đa.
+ Hai phương pháp sản suất Tư bản chủ nghĩa
- Sản xuất giá trị thặng dư tuyệt đối, do kéo dài thời gian lao động vượt
quá thời gian lao động tất yếu, trong khi năng suất lao động, giá trị sức lao động
và thời gian lao động tất yếu không thay đổi. Ví dụ các nhà tư bản thường sử
dụng các biện pháp như kéo dài ngày lao động, tăng cường độ lao động, giảm
tiền công…
- Sản xuất giá trị thặng dư tương đối, do rút ngắn thời gian lao động tất
yếu bằng cách nâng cao năng suất lao động xã hội, nhờ đó tăng thời gian lao
động thặng dư lên ngay trong điều kiện độ dài ngày lao động vẫn như cũ. Biện
pháp mà các nhà tư bản thường dùng là áp dụng các thành tựu khoa học công
nghệ, cải tiến kỹ thuật nâng cao năng suất lao động xã hội để thu nhiều giá trị
thặng dư.
+ Sản xuất ra giá trị thặng dư là quy luật tuyệt đối, là cơ sở tồn tại và phát
triển của chủ nghĩa tư bản. Nội dung của nó là sản xuất ra giá trị thặng dư tối đa
bằng cách tăng cường bóc lột công nhân làm thuê.
b. Ý nghĩa của học thuyết
Học thuyết giá trị thặng dư đã bóc trần bản chất của nền sản xuất tư bản chủ
nghĩa; chứng minh khoa học về cách thức bóc lột của giai cấp tư sản và luận
chứng những mâu thuẫn nội tại của chủ nghĩa tư bản. Cuộc đấu tranh của giai
cấp công nhân và nhân dân lao động nhằm xoá bỏ mọi chế độ áp bức bóc lột tư
bản chủ nghĩa là tất yếu.
Học thuyết giá trị thặng dư còn trang bị cho giai cấp công nhân và nhân dân
lao động công cụ nhận thức các quy luật kinh tế, thúc đẩy cải tiến kỹ thuật, phát
triển lực lượng sản xuất, nâng cao năng suất lao động, tạo ra nhiều hàng hoá…
phục vụ cho sự nghiệp xây dựng xã hội mới, xã hội xã hội chủ nghĩa.
Học thuyết giá trị thặng dư là biểu hiện mẫu mực nghiên cứu và vận dụng
quan điểm duy vật lịch sử vào sự phân tích các quá trình kinh tế trong xã hội tư
22