Page 8 - Dược lý - Dược
P. 8
ĐẠI CƯƠNG VỀ DƯỢC LÝ
MỤC TIÊU
1. Trình bày được khái niệm và các đặc tính cơ bản của dược lý học, các ứng dụng của
dược lý học
2. Trình bày được đặc tính dược động học của thuốc và các thông số dược động học cơ
bản.
3. Trình bày được đặc tính dược lực học của thuốc, các cách tác dụng và các yếu tố ảnh
hưởng tới tác dụng của thuốc.
1. GIỚI THIỆU VỀ DƯỢC LÝ HỌC
1.1. Lịch sử ra đời và phát triển của Dược lý
Kể từ thời kỳ sơ khai, con người đã biết trị đau và bệnh tật bằng những chất có nguồn
gốc từ cây cỏ, động vật và khoáng vật. Trước nửa cuối thế kỷ XIX, các thuốc có hoạt lực
mạnh và tính đặc hiệu cao như morphin, quinin và digitalis được sử dụng rộng rãi. Tuy
nhiên cơ chế tác dụng của thuốc trên một số cơ quan hoặc mô của cơ thể được giải thích
một cách mơ hồ, nhu cầu tìm hiểu vì sao các thuốc và độc chất gây tác dụng vẫn là mối
quan tâm của các nhà dược học.
Cho đến thế kỷ 19, việc sử dụng thuốc giai đoạn này mang tính hợp lý và khoa học
trong bối cảnh sự phát triển mạnh mẽ của y sinh học. Những thành tựu quan trọng trong
lĩnh vực sinh lý và hóa học xuất hiện làm tiền đề cho sự ra đời của môn khoa học mới –
môn Dược lý học. Cùng thời kỳ đó, sự hiểu biết sâu hơn về cơ chế bệnh sinh đã đưa đến cơ
sở khoa học cho việc sử dụng các thuốc đã được biết về tác dụng sinh học và hiệu quả điều
trị. Dược lý học phát triển trong thế kỷ 19 như là một môn khoa học y sinh học ứng dụng
các nguyên tắc thử nghiệm khoa học vào bối cảnh điều trị.
Sự thành công trong sứ mệnh của dược lý học đã đưa đến một bước đột phá trong
việc phát triển thuốc mới, đặc biệt trong vòng 50 năm trở lại đây. Những phát triển của
ngành dược trong thế kỷ 20 bao gồm việc phân lập và sử dụng insulin trong điều trị bệnh
tiểu đường, phát minh ra thuốc kháng sinh và thuốc chống ung thư, sự tiếp cận nhanh chóng
của dược tâm lý học hiện đại.
1