Page 111 - Giáo trình môn học thực hành vi sinh
P. 111
CẤY NƢỚC TIỂU TÌM VI KHUẨN
MỤC TIÊU HỌC TẬP
1- Trình bày được cách lấy bệnh phẩm, các phương pháp nuôi cấy nước tiểu và
phân tích kết quả để kết luận vi khuẩn gây bệnh.
2- Chuẩn bị đủ phương tiện cần thiết và tiến hành kỹ thuật cấy đếm vi khuẩn
theo phương pháp pha loãng nước tiểu đúng quy trình.
A. LÝ THUYẾT
Bình thường nước tiểu vô khuẩn hoặc có rất ít vi khuẩn do phần niệu đạo trước
có thể có một số vi khuẩn từ ngoài vào. Trong trường hợp đường tiết niệu bị viêm
nhiễm nhất là niệu đạo và bàng quang, vi khuẩn ngược dòng lan lên niệu quản, đài bể
thận. Viêm đường tiết niệu có thể cấp tính, mạn tính hoặc không biểu hiện lâm sàng.
Căn nguyên của viêm đường tiết niệu có thể do nhiều loại vi sinh vật khác nhau,
phần lớn là do vi khuẩn đặc biệt nhóm vi khuẩn đường ruột mà đứng đầu là trực
khuẩn E.coli. Thông thường căn nguyên viêm đường tiết niệu chỉ là một loại vi khuẩn,
nhưng cũng có thể gặp hai loại vi khuẩn cùng gây bệnh. Việc nuôi cấy nước tiểu có
vai trò quyết định trong việc chẩn đoán có viêm nhiễm đường tiết niệu hay không.
1. Cách lấy bệnh phẩm
Phương pháp lấy nước tiểu giữa dòng thường được áp dụng phổ biến. Trong
những trường hợp đặc biệt thì lấy nước tiểu bàng quang như kết hợp với các thủ thuật
đặt thông đái, soi bàng quang, chọc hút trên xương mu.
Kỹ thuật lấy nước tiểu giữa dòng được tiến hành như sau:
- Đối với bệnh nhân nữ: Rửa tay và rửa bộ phận sinh dục ngoài bằng xà phòng.
Đi tiểu bỏ phần đầu, lấy nước tiểu phần giữa dòng vào ống nghiệm hoặc lọ vô khuẩn,
đậy nắp và gửi ngay đến phòng xét nghiệm.
- Đối với bệnh nhân nam: Rửa tay và rửa dương vật, kéo bao quy đầu lên, đi tiểu
bỏ phần nước đầu, lấy nước tiểu giữa dòng hứng vào ống nghiệm vô khuẩn, đậy nắp
kín và gửi đi xét nghiệm.
2. Nhuộm soi trực tiếp
111