Page 12 - Giáo trình môn học Ký sinh trùng

PHẦN LÝ THUYẾT

Bài 1. ĐẠI CƯƠNG VỀ KÝ SINH TRÙNG Y HỌC
Mục tiêu học tập:

1.Trình bày các khái niệm cơ bản về ký sinh trùng, các loại ký sinh trùng, vật

chủ, các loại vật chủ, chu kỳ phát triển và các loại chu kỳ phát triển của ký sinh

trùng.

2. Mô tả đặc điểm chung về hình thái, cấu tạo và đặc điểm ký sinh của ký sinh

trùng.
3. Trình bày khái quát phân loại ký sinh trùng.

4. Trình bày đặc điểm ký sinh trùng và bệnh ký sinh trùng ở Việt Nam.

5. Phân tích nguyên tắc và các biện pháp phòng chống bệnh do ký sinh trùng.

1. KHÁI NIỆM VỀ KÝ SINH TRÙNG VÀ VẬT CHỦ

1.1. Ký sinh trùng

Là những sinh vật chiếm sinh chất của các sinh vật khác đang sống để tồn

tại và phát triển. Ví dụ: giun móc hút máu ở thành ruột người.

Tuỳ từng loại ký sinh trùng mà hiện tượng ký sinh có khác nhau:

- Ký sinh trùng ký sinh vĩnh viễn: suốt đời sống trên/sống trong vật chủ.

Ví dụ: giun đũa sống trong ruột người.

- Ký sinh trùng ký sinh tạm thời: khi cần thức ăn/sinh chất thì bám vào vật

chủ để chiếm sinh chất. Ví dụ: muỗi đốt người khi muỗi đói.

Tuỳ vị trí ký sinh người ta còn chia ra:

- Nội ký sinh trùng: Là những ký sinh trùng sống sâu trong cơ thể. Ví dụ:

giun sán sống trong ruột người.

- Ngoại ký sinh trùng: là những ký sinh trùng sống ở da, tóc móng. Ví dụ:

vi nấm sống ở da.

Xét về tính chất đặc hiệu ký sinh trên vật chủ có thể chia ra:

- Ký sinh trùng đơn thực: là những ký sinh trùng chỉ sống trên một loại

vật chủ. Ví dụ: giun đũa người (Ascaris lumbricoides ) chỉ sống trên người.

- Ký sinh trùng đa thực: là những ký sinh trùng có thể chiếm sinh chất

trên nhiều loại vật chủ khác nhau. Ví dụ: bọ chét, muỗi.

9