Page 140 - Giáo trình môn học Y học hạt nhân xạ trị

những thông tin rất có giá trị với độ nhạy, độ đặc hiệu và độ chính xác cao, vượt
trội hơn nhiều so với nhiều kỹ thuật chẩn đoán khác. PET/CT được chỉ định
nhằm: giúp phát hiện ung thư sớm, phân loại giai đoạn ung thư chính xác, phát
hiện và đánh giá tái phát, di căn cũng như đánh giá hiệu quả của các phương pháp
điều trị và giúp lập kế hoạch xạ trị với PET/CT mô phỏng.
- Khi sử dụng hình ảnh PET/CT mô phỏng để lập kế hoạch xạ trị gia tốc sẽ
mang lại hiệu quả cao, nhất là khi kết hợp với kỹ thuật xạ trị điều biến liều. Ðây
là một kỹ thuật cao của điều trị ung thư hiện nay trên thế giới.
- Sử dụng PET/CT mô phỏng, sẽ giúp xác định được thể tích đích sinh học
(BTV), là hình ảnh khối u ở mức độ chuyển hóa, mức độ tế bào nghĩa là toàn bộ
thể tích các tế bào ung thư tăng chuyển hóa gồm cả những vùng chưa thấy biến
đổi về cấu trúc cũng được phát hiện. Kết quả là liều bức xạ tập trung cao nhất tại
khối u, nhưng lại thấp tại tổ chức lành. Các cơ quan quan trọng được bảo vệ tối
ưu nên hiệu quả điều trị cao, ít tác dụng phụ của xạ trị. Nâng cao hơn chất lượng
cuộc sống, kéo dài thời gian sống thêm hoặc tăng cơ hội chữa khỏi bệnh cho
người bệnh ung thư.
- Khi mô phỏng lập kế hoạch xạ trị bằng PET/CT giúp xác định chính xác rìa
tổn thương trong những trường hợp ranh giới khó xác định giữa khối u và tổ chức
chung quanh: các khối u đồng tỷ trọng (ung thư vòm, thanh quản, thực quản),
giữa u phổi với tổ chức phổi xẹp... đồng thời xác định thể tích khối u thô (GTV),
giúp cho việc xạ trị chính xác vào tổ chức u và tránh chiếu xạ vào các tổ chức
lành tính nhằm nâng cao hiệu quả cũng như giảm bớt các tác dụng phụ do tia xạ.
PET/CT phát hiện các khối u kích có thước nhỏ, phát hiện di căn hạch vùng mà
trên CT khó phát hiện được.
- Việc sử dụng PET/CT mô phỏng để lập kế hoạch xạ trị với máy gia tốc (kỹ
thuật 3D và IMRT) sẽ cho kết quả xạ trị chính xác, hiệu quả và an toàn ít tác
dụng phụ hơn so với việc sử dụng CT, MRI mô phỏng.
- PET/CT giúp ghi hình tưới máu cơ tim và đánh giá sự sống còn của cơ tim sau
can thiệp và sau điều trị
- Thuốc phóng xạ dùng để chụp PET/CT có thời gian phân rã rất ngắn (nhiều
nhất là 110 phút) và hoạt độ phóng xạ rất thấp nên chụp PET/CT là an toàn.
PET/CT có thể chụp cho cả trẻ em. Phần còn lại của thuốc phóng xạ sẽ được đào
thải ra khỏi cơ thể theo đường nước tiểu.

3. Một số ca lâm sàng sử dụng hình ảnh PET/CT mô phỏng xạ trị
Với sự phát triển của khoa học kỹ thuật, đã ra đời nhiều thiết bị hiện đại
giúp ích rất nhiều trong việc chẩn đoán ung thư sớm và chính xác như chụp CT,
cộng hưởng từ…, trong đó có các kỹ thuật y học hạt nhân như SPECT,
SPECT/CT, PET, PET/CT… đang được sử dụng trong các lĩnh vực: tim mạch,
thần kinh và đặc biệt là trong ung thư.
Kỹ thuật PET (positron emission tomography: ghi hình bằng bức xạ
positron) - là kỹ thuật ghi hình theo nguyên tắc chuyển hóa, ở mức độ tế bào,
mức độ phân tử. So với các phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác thì PET có độ
nhạy và độ đặc hiệu cao hơn. PET giúp ghi hình được khối u một cách khá đặc
hiệu với cả thông tin về chuyền hóa và hình ảnh giải phẫu của khối u ở giai đoạn
rất sớm so với một số kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh khác. Kết hợp máy PET với

140