Page 180 - Giáo trình môn học lý thuyết X-Quang chuẩn đoán

4.3. Thủng tạng rỗng

Hình ảnh X quang:

- Dấu hiệu có giá trị quyết định chẩn đoán thủng tạng rỗng là thấy hình hơi

thoát ra ổ phúc mạc mà điển hình là hình liềm hơi dưới cơ hoành.

- Liềm hơi có thể có ở một hoặc hai bên, thường bên phải nhiều hơn và dễ

phát hiện hơn.

- Hình liềm hơi có thể rất nhỏ như sợi tóc, nhưng cũng có thể rất lớn, có khi

hình liềm hơi có hình mức nước ngang do hơi và dịch trong ống tiêu hóa thoát

ra hoặc do viêm dính phúc mạc.

- Đôi khi thấy hình hơi dưới gan, dọc theo dây chằng liềm.

Đặc biệt trong trường hợp thủng tá tràng D1 ra sau phúc mạc sẽ thấy
hơi thoát ra sau phúc mạc phải và bao quanh cực trên thận phải.

Chẩn đoán phân biệt hình liềm hơi cần chú ý tới các hình sáng bất

thường vùng dưới cơ hoành: túi hơi dạ dày, đại tràng bị kẹp vào giữa gan và

cơ hoành, thoát vị cơ hoành bên trái, những vị trí bất thường của ruột non.
Những hình hơi này đều có hình dáng nhất định và cố định khi thay đổi tư thế

bệnh nhân.

Ngoài ra bệnh nhân mới mổ ổ bụng hoặc soi ổ bụng hơi trong phúc mạc

vẫn tồn tại ít nhất 10 ngày sau.

Hình liềm hơi là dấu hiệu có giá trị chẩn đoán tuyệt đối thủng tạng

rỗng, nhưng không có liềm hơi cũng không có nghĩa là không có thủng tạng

rỗng. Theo một số thống kê có khoảng 10 – 20% trường hợp thủng tạng rỗng

không tìm thấy liềm hơi.

180