Page 24 - Hóa phân tích

Để tránh nhầm lẫn, khi tiến hành xác định các ion người ta phải trải qua bước

phân nhóm (xác định nhóm) các cation và anion. Theo phương pháp “acid – base”

người ta phân nhóm các ion và thuốc thử nhóm như sau:

2.1. Các cation

2+
2+
+
2.1.1. Cation nhóm I: Ag , Pb , Hg 2
Thuốc thử cation nhóm I là dung dịch acid clohydric nồng độ 2N (HCl 2N).

Các cation nhóm I tác dụng với dung dịch HCl cho các kết tủa trắng, các kết tủa này

có tính chất khác nhau trong dung dịch NH 3 dư.

Phương trình ion :

+
Ag + Cl  AgCl  ( AgCl tan trong dung dịch NH 3 dư )
-
2+
-
Pb + 2 Cl  PbCl 2  (PbCl 2 không tan trong dung dịch NH 3 )
2+
-
Hg 2 + 2Cl  Hg 2Cl 2 (Hg 2Cl 2 hoá đen trong dung dịch NH 3 )
2+
2.1.2. Cation nhóm II: Ba , Ca 2++
Thuốc thử cation nhóm II là dung dịch acid sunfuric nồng độ 2N (H 2SO 4 2N).

Các cation nhóm II tác dụng với dung dịch H 2SO 4 cho các kết tủa trắng. Trong phản

ứng này Ba 2+ không cần điều kiện nào còn Ca 2+ cần môi trường aceton hoặc

ethanol.

Phương trình ion :

2-
Ba 2+ + SO 4  BaSO 4
2-
Ca 2+ + SO 4  CaSO 4
3+
2+
2.1.3. Cation nhóm III: Zn , Al
Thuốc thử nhóm III là dung dịch natri hydroxyd 2N dư (NaOH 2N).

Các cation nhóm III tác dụng với dung dịch NaOH cho các kết tủa trắng là

hydroxyd lưỡng tính. Khi cho dư NaOH 2N thì các kết tủa đó tan.

Zn 2+ + 2OH  Zn(OH) 2
-
-
3+
Al + 3OH  Al(OH) 3
- 2-
Zn(OH) 2 + 2OH  [Zn(OH) 4]

- -
Al(OH) 3 + OH  [Al(OH) 4]
3+
3+
2+
2.1.4. Cation nhóm IV: Fe , Fe , Bi

15