Page 61 - Giáo trình môn học thực hành vi sinh
P. 61
KỸ THUẬT KHÁNG SINH ĐỒ
(phƣơng pháp dùng khoanh giấy kháng sinh)
MỤC TIÊU HỌC TẬP
1- Phát biểu định nghĩa kháng sinh đồ.
2- Giải thích nguyên lý và nêu mục đích của kháng sinh đồ: theo kỹ thuật
khoanh giấy khuếch tán và kỹ thuật pha loãng.
3- Trình bày cách đọc, đánh giá kết quả kháng sinh đồ và ứng dụng trong điều
trị.
Kháng sinh có tác dụng ức chế sự sinh trưởng và phát triển của vi khuẩn hoặc
tiêu diệt chúng một cách đặc hiệu. Cùng với sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật, ngày
càng có nhiều kháng sinh mới được sản xuất và đưa vào sử dụng cho điều trị. Song
trong cuộc chạy đua giữa sự cố gắng phát triển kháng sinh mới và sự đề kháng kháng
sinh của vi khuẩn thì theo kinh nghiệm, cho đến nay người ta thấy vi khuẩn vẫn luôn
là kẻ chiến thắng.
Vì vậy, cần phải sử dụng kháng sinh hợp lý để phát huy hiệu quả điều trị của
thuốc và hạn chế sự gia tăng các vi khuẩn kháng kháng sinh. Để phục vụ cho mục
đích này, phòng xét nghiệm vi sinh phải thực hiện kỹ thuật kháng sinh đồ.
1. Định nghĩa
Kháng sinh đồ là kỹ thuật xác định độ nhạy cảm của vi khuẩn với kháng sinh
nhằm giúp thầy thuốc chọn được sử dụng thích hợp và biết liều lượng thích hợp dùng
trong điều trị.
2. Kỹ thuật kháng sinh đồ
Có hai kỹ thuật là kháng sinh khuếch tán và kháng sinh pha loãng trong môi
trường nuôi cấy vi khuẩn.
2.1. Kỹ thuật khoanh giấy khuếch tán trên môi trƣờng thạch (disc diffusion method)
- Nguyên lý:
Kháng sinh được thấm vào những khoanh giấy tròn, có đường kính thường là
6mm và đặt tại một điểm trên mặt đĩa thạch. Kháng sinh từ khoanh giấy khuếch tán ra
môi trường xung quanh. Độ khuếch tán phụ thuộc vào tính chất của từng loại kháng
61