Page 14 - Giải phẫu chức năng hệ vận động + hệ thần kinh
P. 14
điếm cô định thì vật thể chỉ còn một độ tụ do và cuổì cùng, nếu có ba điếm có định
thì số lượng độ tự do của nó bàng không.
Tất cả các phân đoạn của cơ thể đểu có liên hệ với nhau. Như thế, số lượng tõì
đa về độ tự do mà một phân đoạn của cơ thể có thể có được là bằng ba. Đó là
trường hợp ở các khốp linh hoạt nhất của cơ thể, khớp có hình chòm cầu. Do đó, đốì
với khỏp chỏm cầu, nó đạt được ba độ tự do có thể có được trong các động tác và
chịu ba độ ràng buộc.
Các khớp có hai độ tự do và bốn độ ràng buộc thì ít linh hoạt hơn. Thuộc loại
này có các khớp hình bầu dục và cả khớp yên. Trong các khóp này có thê kẻ được
hai trục thẳng góc vối nhau.
Các khớp chỉ có một trục quay thì chỉ có một độ tự do và đồng thòi có nám độ
ràng buộc.
Trong tất cả các hình thái động tác quay có thê có được, chúng ta xem xét những
động tác quay quanh ba trục thẳng góc vói nhau. Đồng thời, để mô tả các động tác,
có thể quy ước công nhận ba mặt phang cơ bản thẳng góc vái nhau, trong đó các
động tác này có thể thực hiện được.
(a) (b) (c)
Hình 1.2. Mặt phẳng và trục
(a) Mặt phang đứng dọc - trục ngang, cử dộng gập - duỗi
(b) Mặt phẳng trán - trục trước sau. cử động dang - khép
(c) Mặt phẳng nằm ngang - true dửng doc. cử đòng xoay trong - xoay ngoài
2.1. Mặt phăng đứng dọc (sagittal plane) chia cơ thể ra làm hai nửa: phải và
trái. Tương ứng VỚỊ mặt phảng này là trục ngang (transversal axis) mà cử động
gập (flexion) và duỗi (extension) quay quanh trục này
12